Archetypen in storytelling: de woorden om mensen echt te raken

Waar zijn wij eigenlijk van? Misschien weet je niet meer een goed antwoord te geven op die vraag. Voor jezelf, voor je team of voor je merk. De sleutel daarvoor vind je in archetypen en hun toepassing in storytelling.

Klaartje klopte bij mij aan voor advies, omdat ze dit enorm lastig vond. 

Ze was uitgever van een reeks bijscholingsuitgaven voor verpleegkundigen. Deze uitgaven bracht ze onder de aandacht door te wijzen op carrièrevoordelen die voor verpleegkundigen in het verschiet lagen. Haar boodschap: hoe meer vakkennis, hoe meer zij in hun loopbaan kunnen bereiken.

De publicaties werkten niet goed, omdat ze niet raakten.

Met hun hoofd snapten de verpleegkundigen wel wat ze bedoelde. Maar ze liepen er niet echt warm voor. Al die woorden raakten hun hart niet. 

Archetypen helpen om te ontdekken waarom mensen in beweging komen.

Waar worden ze echt zielsgelukkig van? En wanneer is bijscholing voor hen wel interessant? Kortom: waar dóen ze het voor? Samen met Klaartje ging ik aan de slag om hun drijfveren in kaart te brengen. 

Al snel werd duidelijk in welke richting we het moesten zoeken. Mensen met een verzorgend beroep vinden de contacten met anderen vaak het allerbelangrijkst. Ze gaan niet voor een flitsende carrière of voor een toppositie. Wel voor een blijk van waardering. Ze willen graag op waarde geschat worden voor hun inbreng. 

Ze willen aandacht voor hun slimme vondsten. En voor hun goede observatie-vermogen, waar hun cliënt of patiënt van profiteert.

Daar had ik ook eigen ervaringen mee.

Want zelf hadden wij ooit een kraamverzorgster die het aanhoudende gehuil van onze pasgeboren zoon buitengewoon scherp in de gaten hield. Terwijl de verloskundige bij hoog en bij laag volhield dat het slechts om darmkrampjes ging, vermoedde de kraamverzorgster dat er veel meer aan de hand was. 

Toen onze baby op de intensive care belandde, bleek dat de kraamverzorgster terecht zo ongerust was geweest. Onze zoon had een gevaarlijke navel-ontsteking. Dankzij háár vasthoudendheid kon ons kleintje weer snel opknappen in het ziekenhuis. 

Dat de kraamverzorgster voet bij stuk had gehouden op basis van haar vakkennis en observatievermogen, moet haar een gevoel van beroepstrots hebben gegeven. Niet om iemand de loef af te steken.

Maar uit pure zorg voor de baby.

Deze drijfveren horen bij het profiel van de verzorger. Mensen met dit profiel zorgen graag voor anderen. Ze hebben vaak meer aandacht voor anderen dan voor zichzelf. Het is hun manier om zich erkend en gewaardeerd te voelen. Dit is hoe zij tot bloei komen en energie krijgen.

Deze groepen noemen we archetypen.

Wat de toverdrank is voor Asterix, dat zijn archetypen voor mensen die met woorden anderen willen raken. Via de archetype-kenmerken wordt namelijk ook klaarhelder wat verzorgers in hun hart willen vermijden. 

De diepste angst van dit archetype is om voor egoïst uitgemaakt te worden. Niets is erger dan zelfgerichtheid of geldingsdrang. 

Ook hebben ze een grondige hekel aan ondankbaarheid. Op het moment dat Klaartje dat had ontdekt, wist ze ook hoe ze het verhaal over haar uitgaven op een overtuigende manier kon vertellen. Het verlangen om die waardering te krijgen: dat moest voortaan centraal staan in het verhaal. Niet de loopbaanmogelijkheden. 

Klaartje wist nu ook welke woorden ze daarvoor kon gebruiken.  Woorden die meteen raak schieten.  Spot on.

Het is dus handig om uit te vinden welke archetypen het beste bij jou passen.

Of bij jouw merk. Of bij jouw organisatie. Dat geeft helderheid in je eigen doen en laten. En het reikt je de juiste woorden aan. Stel je eens voor dat jij ook die toverdrank tot je beschikking hebt om mensen precies te volgen in hun drijfveren. Dan weet jij ook hoe jij jouw tekst daarop kunt afstemmen.

Daarom heb ik een quiz ontworpen om jouw belangrijkste archetype te ontdekken.

Je kunt deze quiz toepassen op jezelf. Daarmee ontdek je wat je eigen drijfveren zijn. (Heel wat lezers hebben me inmiddels laten weten dat het precies raak is!). 

Het werkt het beste als je de vragen vanuit je eerste gevoel beantwoordt en er niet te diep over nadenkt. Of gebruik het om uit te vinden wie jouw afnemers zijn (vul dan de quiz in door je in hun hoofd te verplaatsen). 

Niet om hen te typeren, wel om te ontdekken waardoor ze gedreven worden. Aan de hand daarvan ontdek je ook de woorden om precies met hen te communiceren. 

Veel plezier en inspiratie gewenst!