De exotische boom met groeiambities
De naam gaf het al aan, maar de eerste jaren hadden we niets in de gaten. De hemelboom in de tuin van onze achterburen was gewoon een flinke jongen met gevederde bladeren, die ik in de herfst geduldig bij elkaar veegde.
De boom schoot ieder jaar verder de hoogte in. Maar het werkelijke onheil zat onder de grond. De boom had een gigantisch wortelstelsel, waaruit telkens nieuwe scheuten ontsprongen. Tussen de tegels of vlak langs de gevel, de scheuten leken overal te kunnen groeien.
In onze eigen tuin verdwenen steeds meer planten.
In het overblijvende droge zand creëerden de buurtkatten een populaire kattenbak.
We schrokken toen we meer informatie vonden over deze boomsoort. De hemelboom (Ailanthus Altissima) komt oorspronkelijk uit China en dankt zijn naam aan zijn snelle groei. Binnen afzienbare tijd zou hij boven de daken uitsteken en wind vangen met zijn grote bladerkroon.
In het stadstuintje stond een oosterse exoot met groei-ambities.
De eigenaar wilde de boom wel laten kappen en vroeg een vergunning aan. Maar de gemeente weigerde, want de boom stond tot onze grote verbazing op de gemeentelijke lijst voor monumentale bomen. Dat deze boomgigant onze mooie tuinmuur gemold had, telde niet. Alleen een gezondheidskwaal kon een reden zijn om de boom te vellen. Een kwaal bij de boom wel te verstaan.
Jaren gingen voorbij. We zagen met lede ogen aan hoe de boom steeds verder oprukte en nog meer nakomelingen produceerde. Wie even niet oplette, kreeg zomaar taaie uitlopers van anderhalve meter hoogte in de tuin erbij.
Op een dag kwam een boomdeskundige op bezoek, die eens goed naar de hemelboom keek.
Deze man ontdekte dat er in de stam een flinke scheur zat, die van boven naar beneden liep tot in het hart van de stam. Een grote najaarsstorm zou de boom verder laten splijten. Dat was verontrustend nieuws, want dan zou de boom in zijn val onherroepelijk op een huis pletteren. Maar het was tegelijkertijd ook bijzonder goed nieuws. Nu mocht de boom wel ontmanteld worden.
Korte tijd later werd de boom in stukken gezaagd.
Jarenlang heb ik niet meer aan de boom gedacht. Totdat ik vanochtend tot mijn verbazing ontdekte dat de hemelboom inmiddels een ander lijstje aanvoert: de lijst van ongewenste invasieve exoten, vastgesteld door de Europese Unie. De boom verdringt inheemse soorten en staat bekend om zijn grote concurrentiekracht, lees ik op internet.
Bovendien blijken de bast en de bladeren gifstoffen te bevatten. Dat verklaart met terugwerkende kracht waarom onze tuinplanten het zo moeilijk hadden. Als ongewenste exoot mag de hemelboom zelfs niet meer worden gekweekt, verhandeld en toegepast.
Daarnaast schrijven Europese afspraken voor dat de overheid moet voorkomen dat al aanwezige bomen zich vermeerderen. Dat valt nog niet mee, want ook afgebroken stukken wortels kunnen weer uitgroeien tot zelfstandige planten met groeidrang.
Je kunt ook te veel expansiedrang hebben.