John Tamerus kijkt hoe hij het maakbaar maakt

Politierechercheur, beheerder van daklozenopvang, schrijver, fairtrade ondernemer en voorzitter van de hulpstichting InterHelp: John Tamerus (1959) is het allemaal. "Je hebt steeds een keuze wat je water geeft in je leven. Als je het positieve cultiveert, dan kun je daarop verder bouwen."

Waar kom je vandaan?

"De mooiste opleiding die ik vroeger kon bedenken was de Zeevaartschool. Ik wilde ruimte, het avontuur trok me. Maar mijn vader vond dat geen goed idee, dus zo werd het de politie. Ik kom uit een volksbuurt, op school ging het vroeger niet goed met me. 

Toen ik op mijn zeventiende op de Politieschool kwam, vond ik eindelijk mijn draai. Alles wat ik meemaakte, was waanzinnig spannend. Ik leefde in een jongensboek. 

Na enige jaren stapte ik van het gewone politiewerk over naar de inlichtingendienst om onderzoek te doen naar zware criminaliteit. Ik was jong getrouwd, had snel kinderen gekregen en leidde een turbulent leven. 

In die periode raakte ik verslaafd aan alcohol. De last van de wereld drukte zwaar op me. 

Nadat ik van mijn verslaving was afgeraakt, zocht ik naar meer betekenis in mijn leven. Op dat knooppunt heb ik helemaal gekozen voor God. God kijkt wie je bent en hoe je bedoeld bent. 

Het is relaxter om de rol te leven die voor mij bedacht is. Daardoor kan ik leven vanuit vertrouwen. Mijn geloof is mijn houvast. 

Ruim twintig jaar geleden heb ik een stichting voor ontwikkelingswerk opgezet: InterHelp. We zetten ons in voor de allerarmsten op aarde, ongeacht ras, huidskleur of godsdienst, vooral in Pakistan, Senegal en Thailand. 

Via mijn internationale politiewerk kwam ik in deze landen met lokale mensen in contact. Met deze mensen werken we als stichting samen om schooltjes te bouwen en andere projecten uit te voeren.

Het komt op je pad en ik durf een beslissing te nemen. Wandelen met God, zo noem ik het wel eens. Ik ben een doener en een ondernemer. Maar ik accepteer ook gemakkelijk als het anders loopt.

Ik stoorde me er enorm aan dat we in Nederland langs dakloze mensen lopen zonder iets te doen. Dat klopte voor mij totaal niet, dus ik wilde een groot huis voor mijn gezin kopen met genoeg ruimte om ook daklozen op te vangen. Ik had het helemaal uitgedacht in mijn hoofd, maar mijn vrouw zag het helemaal niet zitten. Daar was ik enorm chagrijnig over. 

Maar toen zag mijn vrouw een vacature voor een beheerder in het Weeshuis Woerden, een bestaande stichting met een inloophuis en daklozenopvang. In 2002 werden we aangenomen als beheerdersechtpaar. 

Dat betekende dat we hier met ons gezin gingen wonen. Ik weet zeker dat God met een glimlach toekijkt hoe mooi hij dit allemaal voor elkaar heeft gekregen. We woonden hier plotseling met onze drie kinderen en nog een extra kind dat we opvingen. We zitten hier altijd met een volle tafel, want de daklozen schuiven bij ons aan tafel. 

Voor de kinderen was het een feest om naar alle sterke verhalen te luisteren. Maar er zijn natuurlijk ook nadelen om hier te wonen. Het is hier altijd rumoerig, de muren zijn gehorig, er is hier altijd bedrijvigheid. Alleen onze slaapkamer is hier echt van onszelf. 

Met mijn collega Joost van Slobbe heb ik zijn verhaal opgeschreven en uitgewerkt als een waargebeurde thriller, uitgegeven onder de titel Het ware gezicht van het kwaad. Schrijven doe ik in het vliegtuig, want ik kan onderweg toch niet slapen. Het is een verhaal over weerbaarheid en veerkracht. We hebben het boek in vier talen uitgegeven en gepresenteerd bij diverse politieplatforms, in Nederland en internationaal. 

Bij een bezoek in Senegal zag ik smerig water, dat nauwelijks drinkbaar was. Ik vroeg de mensen wat het zou kosten om een goede waterput te slaan. Veel te duur, kreeg ik te horen. Maar als je afspreekt om samen die put te regelen, dan gaat het vanzelf. 

Enkele weken geleden heb ik de foto's gekregen van de waterput, die nu prachtig helder water geeft. Het is gewoon gelukt.

Mensen zijn vaak lang bezig met plannenmaken. Ik zeg gewoon: ik ga het doen, want dan is het al realiteit. Voor mij is het niet dreaming, maar living your dream. 

Als je een keuze maakt en het daadwerkelijk doet, loopt het wel verder. Als je een school wil bouwen kun je zeggen dat je nog niet kunt beginnen zolang je geen geld hebt. Wij zeggen: we gaan het doen, en het rondkrijgen van de financiering is een onderdeel van de uitvoering."

Waar sta je nu?

"Bij de politie werk ik nu als hoofd buitenland, waarbij ik een enorm internationaal netwerk heb. Op allerlei manieren proberen we voor de mensen in ontwikkelingslanden iets te doen. Voor mijn stichting InterHelp werk ik samen met een arts in Pakistan, die in de tribale gebieden hulphospitalen heeft opgericht. Maar die hospitalen zijn al vier keer gebombardeerd. Het is een super onmogelijke opdracht om dat weer op te bouwen. 

Als het totaal onmogelijk is, gaan mijn ogen glimmen. 

Ik heb een prachtige biografie geschreven over het leven van deze arts: Baba's Dream. Met de opbrengsten hopen we fondsen te werven om de gezondheidszorg in de tribale gebieden weer op poten te krijgen. Ik wil niet het leed van de hele wereld op mijn schouders nemen. Mensen hebben de neiging om op je te gaan leunen, dus je moet het luchtig houden. 

Mijn belangrijkste punt: neem allereerst jezelf niet te serieus. Dat we dingen voor elkaar krijgen, gebeurt niet door mij alleen. Als je anderen vraagt om mee te doen of een bijdrage te leveren, is er vaak veel mogelijk.

En doe het met plezier. Als je uren gaat tellen hoe lang je ergens mee bezig bent, wordt het leven heel ingewikkeld.

Sta op met een glimlach en ga het gewoon doen. Ik sta voor een bepaalde klus en kijk hoe ik dat iedere dag een stuk verder kan brengen. Ik voel geen druk van mijn agenda. 

Als je het gevoel hebt dat je het verschil kunt maken, dan kom je daar graag je bed voor uit. Ik denk niet in beperkingen maar in mogelijkheden. Want waar je je aandacht op richt, dat maak je waar. 

Er is ook een donkere kant in het leven, maar die geef ik minder aandacht. Als je het positieve cultiveert, dan kun je daarop verder bouwen. Kijk je naar een wit vel papier met een zwart stipje erop of zie je alleen die zwarte stip? 

Als je weet wat in jouw profiel past, zorg er dan voor dat je doet waarvoor je bedoeld bent. Mijn vader zei: onkruid bestaat niet, wel planten op de verkeerde plek."

Waar ga je naar toe?

"We worden ouder en mogen langer meedoen in de samenleving. Iets doen wat ertoe doet, wordt daarbij steeds belangrijker. Mijn leidraad daarbij is: doen wat jouw bedoeling is en nog dichter bij jezelf komen. Het is best mogelijk dat ik vervroegd met pensioen ga. 

Niet om een leven als pensionado te leiden, want daar zou ik het enorm benauwd van krijgen. De hele dag niets doen, daar word ik doodongelukkig van. 

Als mijn gezondheid dat toelaat blijf ik tot mijn tachtigste bezig met mijn activiteiten. Hoe en waar, dat zie ik wel. Onze koelkast moet gevuld blijven, dus iemand moet voor brood op de plank zorgen. 

Maar als je dat meeneemt in je activiteiten, maakt het verder niet zoveel uit of je je leven vult met betaald werk of iets anders. Kijk met een glimlach om je heen wat er gebeurt, zodat je de mogelijkheden ziet.

En als een plan niet loopt zoals gedacht, dan is het kennelijk niet de bedoeling.

Ik ben een politieman in hart en nieren. Op dit moment ben ik niet blij met veel zaken in onze organisatie. Maar ik kan in mijn eigen werk wel het verschil maken. 

Ik werk veel meer uren dan dat ik betaald word. Mijn inzet en wat ik daadwerkelijk bereik, dat vind ik veel belangrijker dan het aantal gewerkte uren.

Dat geldt ook voor ons Inloopcentrum, waarbij we met 100 vrijwilligers werken. Iets doen wat ertoe doet, dat gun ik iedereen. Ik geniet als ik een collega weer zie opbloeien of als ik kan spelen met mijn kleinkinderen. Ook voel ik voldoening als we bij mijn politiewerk een man kunnen pakken die al jaren kinderen misbruikt. 

Ik wil niet de man van succes maar de man van waarden zijn. We willen kwetsbare mensen in de samenleving laten voelen dat ze ertoe doen en dat ze erbij horen. 

Dat geldt ook voor mensen die al heel lang zonder baan zitten en een bijstandsuitkering krijgen. De gemeente noemt deze mensen ‘het granieten bestand’. Wij zeggen tegen de gemeente: laat ons met deze mensen aan de slag gaan. 

Ik heb een plan geschreven om hen op te leiden tot barista en koffiebrander. De uitvoering kost veel geld. Vervolgens komt er iemand op mijn pad die dit wel voor me wil regelen. Zo loopt het vaak. Ik leef gewoon de dag. Een dag loopt zelden als zoals ie in de agenda staat, want daar is het leven en de samenleving te dynamisch voor.

Het gaat erom hoe je het maakbaar maakt, vanuit ieders eigen kracht.

Ik hoop dat onze initiatieven verder gaan als ik mijn pad vervolg, want het draait niet om mij. Ik ben nieuwsgierig wat iedere dag me brengt. We hebben niet in de hand om de loop der dingen te regisseren. Maar je bepaalt wel zelf hoe je plezierig leeft en wat je kwaliteit van leven is. 

Als je zo leeft, heb je daarmee ook veel effect op de omgeving. Iets samen doen, dat maakt het zoveel leuker. Delen is vermenigvuldigen. Als ik voor acht man koffie haal, hoef ik daarna zeven keer niet meer te lopen." 

Meer informatie

Weeshuis Woerden Stichting Interhelp Stichting Enjoy to Pay 

John Tamerus is schrijver van diverse boeken, zoals Als muren konden spreken (2017),  Het ware gezicht van het kwaad (met Joost van Slobbe, 2014),  Zwarte Koffie, Sterke verhalen (met Gea Koren en Maria Ratering, 2013), Tutti Fratelli, het berechten van oorlogsmisdadigers is het minste wat we kunnen doen (met Mirjam Corsèl, 2007). Zijn nieuwste boek is Baba's Dream (2017).