Leven in een wereld van versnelling, hoe doe je dat?

Vraag jij je wel eens af hoe jij van waarde blijft op de arbeidsmarkt? Voel jij je bedreigd door onzeker flexwerk, concurrentie met robots en de stressepidemie? In dit artikel lees je hoe je succesvol om kunt gaan met die bedreigingen, zodat je op je toekomst voorbereid bent.

 We leven in een wereld van versnelling: we hebben enorm veel technische mogelijkheden, kennis en manieren om met elkaar in contact te komen en we ontdekken steeds meer. We leven ook in een wereld van verlenging. We worden gemiddeld ouder en blijven volgens de statistieken ook langer gezond. Kinderen van nu worden gemiddeld minstens honderd jaar.

Als het aan sommige wetenschappers ligt, worden we ooit zelfs onsterfelijk.

Dat betekent onvermijdelijk ook dat we steeds langer dienen te blijven werken. Daarnaast zitten we midden in een technologische omwenteling die veel nieuwe vaardigheden van ons vraagt.

Maar welke vaardigen passen bij jou en bij de toekomstige arbeidsmarkt, als die zo razendsnel verandert. En hoe ontwikkel je die nieuwe vaardigheden, waar en met wie?

Er verandert dus heel veel tegelijkertijd en op verschillende fronten.

Bijna niemand kan er daarom onderuit om na te denken hoe (lang) je aan het werk blijft en hoe: op een manier die bij jou en je persoonlijke wensen past. Wie daar niet over nadenkt en slaapwandelend de toekomst tegemoet gaat, loopt namelijk het risico op een zijspoor te belanden.

De vraag is natuurlijk hoe je dat dan klaarspeelt, dat nadenken en nieuwe wegen vinden. Want hoe doe je het werk dat je echt voldoening geeft en betekenis geeft aan je leven en wat is dat dan? Hoe krijg je het voor elkaar dat je dat werk geestelijk én lichamelijk lang volhoudt?

Een leven lang ontwikkelen

Daarbij je allereerst zelf aan zet. Want een van de sleutels ligt in jezelf blijven ontwikkelen en naar nieuwe oplossingen blijven zoeken. De beste investering is nieuwe dingen leren en nog beter worden in wat je doet. Niet met een enkele cursus, maar voortdurend.

En dit betekent ook dat onze kinderen dienen te weten dat 'het leerwerk' er niet opzit als ze na veel geploeter hun schooldiploma op zak hebben.

Dat vraagt om veel blijvende lol in het leren zelf. En om voortdurende nieuwsgierigheid. Zolang je nieuwsgierig bent, blijf je namelijk leren. Nieuwsgierige mensen zijn ook nog eens veel beter uitgerust om hun baan te behouden, zo wees onderzoek van Anna van der Horst uit.

Leren, ontdekken en nieuwe wegen bewandelen, dient daarom een grote plaats te krijgen in ons wereldwijde onderwijssysteem en ons (werkende) leven. Werkenden zouden zelfs twintig procent van hun tijd moeten besteden aan leren, stelde adviesbureau McKinsey onlangs.

Ja, je leest het goed: een dag van iedere vijfdaagse werkweek zou je moeten besteden aan leeractiviteiten in de brede zin van het woord. Dat zijn niet alleen cursussen en studieboeken, maar ook games, podcasts, moocs, apps, gezamenlijke reflecties, intervisie, andere mensen iets leren, en ga zo maar door.

Als je intrinsiek gemotiveerd bent, hoeft dat helemaal geen probleem te zijn. De drang tot iets nieuws leren zit namelijk al ingebouwd in ons brein. Onze hersenen belonen het verwerven van passende kennis met een stoot dopamine en vervolgens willen we meer.

Je zou zelfs kunnen zeggen dat we een nieuwe-dingen-verslaving hebben. Daarom lezen we boeken en kranten, zijn we benieuwd naar de nieuwste series op Netflix en proberen we onbekende recepten uit.

Die nieuwsgierigheid heeft alles te maken met spelen en verwonderen.

Dit zijn ook de natuurlijke manieren om te leren en daardoor te overleven. Dankzij deze oermechanismen weet je beter om te gaan met allerlei veranderingen en kun je gemakkelijker inspelen op nieuwe omstandigheden.

Kinderen doen dit al uit zichzelf. Ze vinden het heerlijk om gekke bewegingen uit te proberen en het maakt niet uit als je daarna omvalt. Ze genieten van het bedenken van nieuwe limonaderecepten met de meest afgrijselijke ingrediënten.

Je hoeft de vindingrijkheid alleen maar aan te moedigen en juist opletten dat je ze dit natuurlijke gedrag niet afleert.

Voor 'oudere kinderen' is de uitdaging vermoedelijk juist wat groter. Jezelf ontwikkelen is ook speelsheid in je leven toestaan: jezelf stretchen, dingen uitproberen en onzekerheid leren verdragen.

Omarm je problemen, durf risico's te nemen en accepteer dat je het niet weet. Allemaal uitgangspunten voor lenig denken. Kijk dus af bij kinderen!

Juist door alle nieuwe en snelle ontwikkelingen die op ons afkomen, zijn er meer dan genoeg mogelijkheden om jezelf uit te dagen en te verrassen. Elke vijf jaar kun je het roer omgooien. En persoonlijk vind ik dat geweldig bemoedigend.

Wat doe jij om jezelf te innoveren?