Afrekenen met mijn verslaving
Jarenlang was ik verslaafd. En niet zo’n beetje ook. Ik stond ermee op en ik ging ermee naar bed. Niet handig, want als ik 's avonds laat een flinke dosis genomen had, kon ik urenlang niet slapen.
Als een Rupsje Nooitgenoeg ploegde ik het nieuws door.
Opstaan met het radionieuws, een serie kranten lezen, alle nieuwsupdates volgen, ‘s avonds het 8-uur-Journaal, alle actualiteitenprogramma’s, na de laatste talkshows met politieke discussies pas naar bed. Als ergens ter wereld een heftige oorlog opvlamde, gingen we 's nachts door op CNN.
Een excuus had ik ook (zoals iedere echte junkie).
Het was noodzakelijk voor mijn werk als dagbladjournalist. Toen ik parlementair verslaggever werd, voegde ik aan de gebruikelijke nieuwsinname ook nog eens zoveel mogelijk weekbladen en boeken toe over politiek en alles erom heen.
Geen moment dacht ik na over de effecten van een overdosis op mijn brein. In die jaren kon ik mijn 'uitknop' niet meer vinden en raakte zelfs uitgeput.
Uiteindelijk viel ik om. Daar waren nog meer redenen voor, maar de constante druk om alle nieuwsontwikkelingen op de voet te volgen speelde zeker mee.
Tot die ene dag.
Want op die dag kreeg ik te horen dat mijn Haagse verslaggeverswerk ophield te bestaan. Ik zou overgeplaatst worden naar een andere deelredactie. Een bezuinigingsmaatregel.
Dat betekende verplicht afkicken. Een enorme onrust trof me, toen ik al dat nieuws ineens niet meer tot me hoefde te nemen. Ook overviel mij een gevoel van zinloosheid: waar had ik al die jaren in hemelsnaam al mijn tijd in gestoken?
Inmiddels zijn we 16 jaar verder.
Met al die nieuwsprogramma’s ben ik grotendeels gestopt. Nieuwssites bekijk ik nooit meer. Al het politieke gedoe kan me weinig meer schelen. Aan dat deel van de verslaving heb ik me dus ontworsteld.
Maar ik vind het nog steeds moeilijk om me te los te maken van negatief nieuws. Virussen, overstromingen, enorme branden. Dat heeft met ons brein te maken, dat veel sterker op negatieve berichten reageert dan op positief nieuws.
Programmamakers en algoritmen maken daar handig gebruik van. Bovendien is negatief nieuws bijzonder moeilijk te weerstaan: net als bij een verhaal wil je weten hoe het afloopt.
Maar ik wil niet meer in de greep leven van indringende beelden over tekorten, geweld en ellende, want ik schiet er niets mee op in mijn leven. Ik weet bovendien dat dit nieuws vaak ons beeld van de werkelijkheid onnodig negatief kleurt.
Dus hoe doe ik dat dan?
De Zwitserse auteur Rolf Dobelli schrijft in zijn nieuwste boek Het nieuwsdieet dat nieuws niet alleen verslavend en tijdrovend is, maar ook bijzonder slecht voor je mentale gezondheid.
Hij leest daarom sinds 2010 alleen nog boeken en lange artikelen, zodat hij inzicht houdt in de achterliggende patronen en ontwikkelingen. De langere verhaallijnen dus. Geen losse snacks meer, maar voedsel voor het brein.
Ik wil me daarom nog meer afsluiten van nieuwsbeelden, zonder dat ik een geheelonthouder word.
Hoe dat afloopt? Daar ben ik net zo benieuwd naar als jij.