Drie manieren om wel een eerlijk verhaal te vertellen
Die biologische olijfolie waar een hele Italiaanse familie aan meegewerkt heeft, dat koffiehuis van 'oma' of dat ontroerende verhaal voor een goed doel: twijfel jij ook zo vaak aan de echtheid van dit soort verhalen?
Om mij heen hoor ik steeds vaker sceptische geluiden.
- Al die testimonials bij producten, die zijn toch verzonnen?
- Die aandoenlijke filmpjes voor goede doelen zijn toch bedacht door gewiekste scriptschrijvers?
- En dat verhaal over slaafvrije productie van chocolade, dat is toch een truc om de concurrenten in negatief daglicht te plaatsen en er zelf meer aan te verdienen?
Verhalen als marketingtruc of als een poging tot green washing: het komt inderdaad vaak voor. Soms worden de feiten mooier voorgesteld dan ze oorspronkelijk zijn. Of het zijn regelrechte verzinsels. Ik erger me daar groen en geel aan.
Waar was oma?
Zo belandde ik laatst in een café dat vernoemd was naar ‘oma’. Aan de wanden hingen sfeervolle foto’s die zo in de Libelle konden.
Op de kaart prijkten ‘ambachtelijke appeltaart’, flensjes en nog meer grootmoeder-achtig eten. Ook stond op de menukaarten het 'verhaal' over oma te lezen: ze woonde op het platteland en zag met lede ogen aan hoe mensen in de grote stad haastig langs elkaar heen leefden.
Graag wilde ze deze mensen eenvoudige, eerlijke, lekkere, natuurlijke, ambachtelijke én gezonde gerechten laten proeven.
Maar waar was deze founding grandmother eigenlijk? Oma was nergens te bekennen in de zaak. Zelfs niet op een foto. Wel stonden er twee jongemannen in de bediening en achter de kassa.
Dat gaf te denken. De hele oma-aankleding bleek bedacht door een bureau. Jammer, want deze nepverhalen schenden ons vertrouwen. En dat terwijl ons vertrouwen al zo vaak misbruikt is. Het kan ook anders.
Drie inspirerende voorbeelden om als merk je verhaal te vertellen:
1. Draag de traditie uit van je product of merk
De hamburgerketen Ellis Gourmet Burger vertelt via muurtekeningen, menukaarten en speciale krantjes het ontstaansverhaal van de hamburger. Op het oog simpele fastfood, maar voor wie verder kijkt wel degelijk een voedingsmiddel met een rijke traditie.
De platgeslagen gehaktbal werd ‘uitgevonden’ in Hamburg, reisde met de immigranten mee naar New York en ging van daaruit de hele wereld over. Extra leuk is dat een van de eethuizen pal naast de Antwerpse haven staat, waar vroeger de immigranten inscheepten.
Zo is dat hele verhaal weer rond.
2. Vertel over je inspiratiebron
Familiebedrijven met kleurrijke oprichters of uitbaters van producten met gekoesterde tradities hebben het gemakkelijk als het om verhalen gaat. Daar liggen de verhalen immers voor het oprapen. Maar wat moet je bij nieuwe producten, diensten of ideeën? Toch is dat niet zo ingewikkeld. Vaak worden die producten namelijk bedacht als gevolg van een dringend gemis.
> Stofzuiger zonder stofzak
James Dyson raakte gefrustreerd over een stofzuiger die hij net had gekocht. Het zou een apparaat van topklasse zijn, maar de stofzuigerzak raakte verstopt met stof en verloor zuigkracht. Dyson had eens bij een industriële houtzagerij een apparaat gezien om om stof uit de lucht te halen.
Hij bedacht dat die techniek ook toepasbaar zou moeten zijn bij een stofzuiger. Dyson deed vele pogingen om een goede werkende stofzuiger te ontwerpen.
Na 5127 prototypes wist hij de eerste zakloze stofzuiger op de markt te brengen.
3. Vertel over de ontdekkingsreis
Eet je wel eens Leerdammer kaas? Ik heb zelf altijd gedacht dat deze kaassoort al generaties lang bestaat. Niets is minder waar: de Hollandse variant op de gatenkaas is in de jaren zeventig bedacht in een laboratorium. Maar het is wel een verhaal dat getuigt van creativiteit en de bereidheid om ongewone oplossingen toe te passen.
> De uitvinding van Hollandse gatenkaas
De kaasmakers in het dorp Schoonrewoerd (vlakbij Leerdam) wilden niet langer Goudse kaas maken, zoals het gros van de kaasfabrieken in West-Nederland. Ze wilden een onderscheidend product in het koelvak leggen, waarvoor de consument meer geld wilde betalen. Maar hoe? Op zoek naar inspiratie speurden ze Europa af. In Zwitserland stuitten ze op de Emmentaler. Een ambachtelijke kaas met gaten, die vrijwel nergens anders ter wereld op deze manier werd bereid.
De Schoonrewoerders combineerden het idee van gatenkaas met hun eigen kennis over industriële productie van Goudse kaas. Op basis hiervan ontwikkelden ze een eigen gatenkaas met een rondere smaak. Zo werd een nieuw product gecreëerd, dat vanaf 1977 onder de merknaam Leerdammer op de markt kwam. Inmiddels is Leerdammer uitgegroeid tot het grootste merk in deze categorie, vele malen groter dan de oorspronkelijke inspiratiebron uit Zwitserland.
Ik ben gek op dit soort ‘uitvindersverhalen’, want het gaat vaak over mensen die op een andere manier naar de wereld kijken en een buitengewoon groot doorzettingsvermogen tonen. Dat inspireert.
De slimme combinatie van twee verschillende kaassoorten geeft de twist aan het verhaal.
Heb je ook een verhaal nodig voor je nieuwe product, café, organisatie, goede doel of anderszins? Vertel waarom het er moest komen. Simpel en goudeerlijk: dat is genoeg.