Identiteit | Maar wie ben je dan precies?

Als we het over identiteit hebben, zijn we vaak op zoek naar onze 'echte kern'. Maar wat is die echte kern dan eigenlijk? En bestaat die ene kern wel?

Echte schoonheid komt van binnenuit, is de boodschap van Belle & het Beest. We beoordelen anderen vaak op hun buitenkant, maar dat is een kolossale vergissing. Want de 'echte kern zit aan de binnenkant'. 

En dan het schattige olifantje Dombo met zijn veel te grote oren, waar hij zelf over struikelt. Hij wordt gepest, omdat hij anders is dan de anderen. Maar dankzij zijn extreme oren kan Dombo ook de lucht in vliegen. 

De boodschap van deze Disney-klassieker: je mag jezelf omarmen zoals je bent. Want juist wat jou anders maakt, maakt jou speciaal. 

Assepoester laat zien dat het grote geluk bereikbaar is als je niet verlaagt tot het niveau van slechte wezens. Als je tenminste trouw blijft aan jezelf en de goede dingen blijft doen. Dan zullen de mensen vanzelf zien wat jij waard bent. 

Trouw zijn aan je ware zelf, dat is de  levensles in veel Disney-films. 

Alleen, wie ben je dan precies? Wat is die echte kern? 

En is die kern een vaststaand, rond verhaal? Of is je identiteit eerder iets ongrijpbaars, waar je niet precies de vinger op kunt leggen? 

Nogal wat professionals zitten op de eerste lijn: wie je bent - je identiteit - is een rond verhaal. 

Ze zijn op zoek naar die ene zin die precies weergeeft wat ze doen en wat hen uniek maakt. Een vloeiende pitch die een helder antwoord geeft op de vraag ‘wat doe jij eigenlijk?’ Dat komt tegemoet aan het verlangen dat je een kloppend verhaal met samenhang kan vertellen over jezelf. En dat je zelf ook snapt waar jij eigenlijk van bent.

Een verhaal over een ronde identiteit geeft houvast. 

Toch valt het vaak niet mee om een eenduidig verhaal te vertellen zonder losse eindjes. 

Als je zoekt naar een consistent verhaal over jezelf ga je er eigenlijk vanuit dat je inderdaad beschikt over een ware ik. Je veronderstelt dat je helemaal authentiek kan zijn, als je samenvalt met jezelf.

Maar misschien is er wel niet zo’n vaste kern. 

Nogal wat vooraanstaande psychologen twijfelen daar namelijk over. Zij wijzen erop dat mensen vaak tegenstrijdige dingen doen, die helemaal niet onder een noemer te vangen zijn. 

Want ja, je kunt bruisen van de energie en tegelijkertijd ook lui zijn. Of je bent een chaotisch type dat enorm van orde en netheid houdt. Of je loopt graag voor de troepen uit én je laat je tegelijkertijd graag leiden door anderen.

Bovendien is je identiteit altijd in beweging.

Verschillende levensfases laten allemaal hun sporen na. Identiteit blijkt niet voor het hele leven vast te liggen, maar in de tijd te verschuiven. De verschillende rollen die je vervult, je afkomst, je familie, ingrijpende gebeurtenissen in je leven, de mensen met wie je veel omgaat, ze bepalen allemaal mede je identiteit.

Het is voor velen van ons een pittige uitdaging om deze eigenheid in woorden te vangen. Vaak is het omschrijven van die zin of pitch een lang proces, soms wel heel een hele loopbaan lang. En dat geldt ook voor het vinden van je eigen stem.

Vaak zien anderen beter wat de samenhang is in jouw verhaal dan jezelf. 

Het is daarom zinvol met anderen te pingpongen over dat verhaal dat je aan jezelf en aan anderen vertelt. Hét ene verhaal bestaat namelijk niet. En het ene verhaal dat een leven/loopbaan lang meegaat al helemaal niet. 

Wel kun je jouw verhaal ontwikkelen en telkens bijslijpen, net als een veelzijdige diamant die vanuit verschillende hoeken bewonderd mag worden. 

Wat ik hierover weet: aanvaard de lange route en verwacht geen snel antwoord. Ook wonderen laten vaak op zich wachten.

De goede fee in de Disney-film Assepoester sprak daarover trouwens enkele wijze woorden. Even miracles take a little time.