Zo vertelt David Attenborough een pakkend verhaal
Sir David Attenborough brengt op legendarische wijze wilde dieren in beeld. Ontdek hier hoe de fameuze bioloog en televisiemaker een pakkend verhaal vertelt.
De veelbekroonde David Attenborough is beroemd geworden om de levendige manier waarop hij zijn natuurdocumentaires samenstelt.
Van nietige ongewervelden tot goedmoedige grazers op de savanne, hun strijd om het bestaan is iedere keer intrigerend. Hij focust op een educatief, maar vooral een pakkend verhaal.
Alsof het dierenleven één grote bioscoopfilm is.
David Attenborough staat bekend om zijn pakkende natuurverhalen.
Die filmische aanpak is super leerzaam als jij wilt dat jouw verhaal gelezen of beluisterd wordt met dezelfde aantrekkingskracht als honing voor Winnie de Poeh.
Hoe maak je zelf een pakkend verhaal?
1. Kies een individu als hoofdpersoon
Kies geen onderwerp maar een individu! Met hem of haar kunnen we ons identificeren. En hoe herkenbaarder, hoe beter het publiek meeleeft.
In het geval van de natuurdocumentaires van Attenborough is de hoofdpersoon een dier (of meerdere dieren), maar dat maakt geen zier uit. Attenborough behandelt al zijn dieren als helden.
Vanuit hun perspectief bouwt hij het verhaal op. Zo neemt hij de kijkers op sleeptouw.
2. Zoom in op conflict
Attenborough volgt individuele dieren die alles uit de kast moeten halen om een prooi te bemachtigen. Of ze moeten gevaren trotseren om hun jongen in veiligheid te brengen. Het gevaar loert overal.
Als vakkundig storyteller brengt Attenborough nooit zomaar een dier in beeld, er staat altijd iets te gebeuren. Daarmee volgt hij de universele wetten van het verhaalformat.
Bij voorkeur iets spannends: een dier moet ontsnappen aan zijn belager of moet aan de bak om zijn jongen te redden van de hongerdood. Daar word je als kijker onmiddellijk in meegezogen.
Als het om jouw verhaal gaat, wat gaat dan de nieuwsgierigheid van jouw publiek wekken? Wil je hoofdpersoon koste wat kost een doel bereiken of een droom in vervulling laten gaan? Wat staat er op het spel? Als je dat centraal zet, wordt jouw verhaal onweerstaanbaar.
Werk vervolgens naar een conclusie toe. Aan het eind van het verhaal is de situatie veranderd ten opzichte van het begin. Die verandering is essentieel voor een pakkend verhaal.
3. Breng emoties in beeld
Angst, woede of medeleven: het zijn allemaal redenen om een verhaal te onthouden en te delen. In Attenboroughs films weet je als kijker natuurlijk nooit zeker of een leeuw echt verdrietig is om het gestorven welpje, maar zo brengt de filmmaker het wel in beeld.
Bij het componeren van een verhaallijn biedt het pyramidemodel van Gustav Freytag houvast. Freitag onderscheidt in drama vijf fases met bijpassende emoties. Als het publiek al deze fases doorloopt, maken de kijkers of lezers alle belangrijke emoties mee.
Het spectrum loopt van hoop en verwachting tot angst en opluchting. Die emotionele rollercoaster brengt een oersterke klik tot stand tussen verteller en publiek.
4. Gebruik humor
Ons brein is ingesteld op vaste patronen. Als er iets anders gebeurt dan verwacht, werkt dat vaak op onze lachspieren. Omdat ons brein geprikkeld wordt, blijft het verhaal bovendien gemakkelijker in het geheugen hangen.
David Attenborough zoekt in zijn documentaires graag naar het onverwachte en het zonderlinge. De combinatie van beeld en commentaar leidt vaak tot onverwachte en daardoor humoristische contrasten. Hij kan daarbij droogkomisch uit de hoek komen.
Zo verraste hij onlangs vriend en vijand door op uitnodiging van BBC Radio 1 commentaar te geven bij de muziekclip Hello van Adèle. Met zijn typerende commentaarstem benoemde hij eerst tijd en plaats: de variant op er was eens.
Na de introductie van zijn hoofdpersoon plantte hij zaadjes van verwachting in het brein van het publiek. Geraffineerd en doeltreffend, precies volgens de klassieke regels voor storytelling. En omdat het dit keer om een specifieke diersoort ging (een onverwachte combinatie), ook erg vermakelijk.
5. Herhaal
Je overtuigingskracht wordt nog sterker als een verhaal regelmatig en consistent terug komt. Wees dus niet bang je verhaal op allerlei manieren te herhalen.
David Attenborough vertelt steeds opnieuw in alle variaties zijn verhalen.
Het gaat altijd over winnaars en verliezers in het dierenrijk. En toch hangen we aan zijn lippen voor nog meer verhalen.