Storytelling: eerst iedereen aan tafel
De High Line in New York is een groen buurtinitiatief met een geweldig ontwerp. Alleen zaten de direct betrokkenen niet aan tafel, namelijk de omwonenden. Achteraf is het voor hen helemaal geen succes. Hoe je de plank misslaat als je verliefd wordt op je eigen idee.
Als je wel eens in New York geweest bent, heb je vast van The High Line gehoord.
Dit lange uitgestrekte park op een verhoogde treinrails midden in Manhattan is misschien wel het omvangrijkste burgerinitiatief ter wereld. Enkele bewoners bedachten hoe leuk het zou zijn om hier een verhoogd stadspark te maken, net zoals de Promenade Plantée in Parijs.
De Nederlandse floraontwerper Piet Oudolf verzorgde het beplantingsconcept, geïnspireerd op de overwoekering van oude treinsporen. Jaarlijks nemen nu bijna acht miljoen bezoekers een kijkje (we spreken over het pre-corona-tijdperk). Het succes is zo groot dat het gebied veel meer toeristen trok dan het aankon.
Die enorme toestroom heeft het karakter van de buurt ingrijpend gewijzigd.
Huizen zijn inmiddels voor de plaatselijke bewoners onbetaalbaar geworden, omdat welgestelde mensen de wijk hebben overgenomen. Buurtrestaurants zijn vervangen door ketens. Wat iets positiefs voor de buurt leek, heeft uiteindelijk geleid tot iets wat veel omwonenden helemaal niet gewild hebben.
Ook de oprichters Robert Hammond en Joshua David betreuren achteraf hoe hun initiatief is uitgepakt voor de buurt.
Robert Hammond said that the park hasn’t been great for neighbours and residents living around the park and that they were too focused on design and not enough on interaction with residents and especially minorities. “We were from the community. We wanted to do it for the neighborhood,” Hammond told CityLab earlier this year. “Ultimately, we failed.”
Dat is heel zuur, zeker voor een burgerinitiatief dat zo'n positieve inslag leek te hebben.
Hoe kon dat gebeuren? De bedoelingen waren toch zo goed?
De bedenkers van The High Line stapten in een beruchte valkuil: verliefd worden op je eigen idee. Daardoor waren Hammond en David bij de uitvoering van het initiatief vooral gericht op het ontwerp, niet op de wensen van de buurtbewoners.
Er waren bovendien bijna alleen witte mensen bij betrokken, die niet bepaald een afspiegeling vormden van de lokale gemeenschap.
De bewoners zaten simpelweg niet aan tafel.
En als ze wel aan tafel zaten, werden aan hen niet de relevante vragen gesteld. In feite hadden de initiatiefnemers last van een gigantische blinde vlek.
Dat gebeurt vaak. Plannenmakers worden gemakkelijk wild enthousiast over hun idee en slepen andere partijen daarin mee.
Maar een idee kan alleen goed uitpakken als alle spelers zich gehoord weten.
Als iedereen aan tafel zit, die ertoe doet.
Alleen al het gevoel van buitengesloten zijn kan ertoe leiden dat mensen niet meewerken. Dat is de rauwe waarheid achter de mislukking van veel initiatieven.
Een voorbeeld is de bestrijding van eenzaamheid, heel actueel in deze tijd. Er wordt nogal wat bedacht om mensen uit hun eenzaamheid te verlossen, met een overdosis aan goede bedoelingen.
Maar de mensen om wie het gaat wordt niets gevraagd. En zo wordt heel vaak de plank misgeslagen.
De oplossing ligt dus voor de hand: betrek de juiste mensen erbij.
Meteen al vanaf het begin. Start niet met het oplossen van een probleem, maar ga eerst luisteren naar de mensen die het aangaat. Wat vinden zij ervan? Vinden zij het eigenlijk wel een probleem? Is er misschien nog een probleem dat daaronder ligt?
Een mooie richtlijn hiervoor kwam ik tegen in de wereld van design thinking. Daar zeggen ze:
Als je gevraagd wordt om een brug te bouwen, ga dan eerst naar het ravijn kijken.
En praat met de direct belanghebbenden. Hun verhaal is het startpunt voor een verandering. Als die verandering al nodig en gewenst is. Dat betekent dat je eerst de diepte ingaat om naar verhalen te luisteren, obstakels op te sporen en wensen te verkennen.
De redenen waarom mensen (nog) niet meedoen liggen namelijk zelden aan de oppervlakte.
We hebben allemaal last van blinde vlekken.
Het helpt al enorm als je je daarvan bewust bent. Met verhalen van een brede groep mensen krijg je diverse ideeën en perspectieven boven tafel.
De kans dat je een oude goederenspoorlijn omvormt tot een stadspark waar de buurt nooit op zat te wachten, wordt in ieder geval een stuk kleiner.