Controledwang? Omgaan met te veel prikkels en plannen

Heb jij soms last van controledwang?

Toen journalist Tefke van Dijk me deze vraag stelde over mijn werkroutines, moest ik even lachen. 

Ze had misschien een punt. Ik heb drie notitieboeken, houd een bonte hoeveelheid lijstjes bij en heb uiteenlopende verzamelingen voor woorden, werkvormen, wc-bordjes en nog veel meer. Wel allemaal digitaal, voordat je hiervan schrikt.

Voor mij is dat volkomen logisch.

Hiermee houd ik mijn projecten op de rails en krijg ik tegelijkertijd mijn confettiregen aan ideeën een beetje beheersbaar. 

Maar ja, voor buitenstaanders ziet het er misschien uit alsof ik een tikje obsessief ben. 

Ik ben niet de enige. Kunstenaars, schrijvers, wetenschappers – iedereen die zijn inspiratie uit zichzelf moet halen – hebben vaak hun eigenaardigheden en rituelen om de chaos te temmen.

Gelukkig leven we in een tijdperk waarin AI-tools als ChatGPT je kunnen assisteren om orde in de creatieve jungle te scheppen. Ik schreef er zelfs dit artikel over voor Frankwatching (natuurlijk, mét een lijstje). 

Die lijstjes en verzamelingen zijn niet alleen bedoeld om controle te houden. Ze zijn ook mijn geheime wapens. Ik heb namelijk altijd concrete voorbeelden en verhalen bij de hand en zie nieuwe combinaties. Behalve controle leveren lijstjes me dus ook een heleboel creativiteit op. 

En toch… soms moet zelfs een lijstjesfreak zichzelf even door elkaar schudden. Daarom woon ik nu anderhalve maand op Madeira. Nieuwe prikkels, andere omgeving, frisse blik. Ik heb namelijk veel weg van een hss’er, oftewel een high sensation seeker. Als je in dit hokje past, heb je zowel behoefte aan nieuwe prikkels als aan rust in mijn hoofd. 

Ingewikkelde combinatie, zoals je al snapt. 

Ik zoek constant afwisseling, uitdaging en nieuwe ervaringen om onderprikkeling en verveling tegen te gaan. Tegelijkertijd heb ik momenten van stilte en reflectie nodig om niet overprikkeld te raken. Het draait om die balans: tussen actie en rust, tijd voor mezelf en tijd voor anderen, tussen activiteiten die me voeden en pauzes die me opladen. 

Misschien gooi ik al mijn lijstjes overboord. Of… maak ik er gewoon nóg eentje bij. Want ja, misschien heb ik wel een beetje controledwang. Of noem het zelfzorg... dat klinkt alweer een stuk beter.

Hoe ga jij om met een (overvloed aan) ideeën?

NB. Het interview over mijn werkplek(ken) en werkroutines verschijnt binnenkort op Vinkegas.

En meer weten over high sensation seekers? Een enorme eyeopener was voor mij dit boek:  Prikkels bijten niet van Saskia Klaaysen. Een zee aan herkenning!