Narratief coachen | Boekbespreking
Wie mensen van zijn eigen verhalen wil laten leren, komt al snel uit bij narratief coachen. Maar hoe werkt het? Daarover schreven Toos van Huijgevoort en Gea Koren een handzaam boek: 'Narratief coachen, de kracht van het zelfverhaal'.
Leven is leren en van nature doen we dat via verhalen. Narratief coachen gaat over het creëren van een 'ontmoetingsruimte', waarbij deze verhalen toegang bieden tot iemands verlangens en dromen.
De onderliggende gedachte is dat de complexiteit van het leven niet te vatten is in schema's diagnoses en cijfers. De verbeelding en allerlei uitingen daarvan zijn juist wel heel bruikbaar, bijvoorbeeld in de vorm van metaforen, zogenoemde 'zelfverhalen' of gedichten.
Metaforen, gedichten en vragen
De auteurs laten op heldere wijze in hun handboek zien hoe je verhalen, gedichten en metaforen inzet. Via vragen laten zij mensen nadenken over de vraag hoe ze tot nu toe hun verhaal geweven heeft en welke patronen daarin zijn ontstaan.
Want wie het grondpatroon kent, weet ook hoe hij verder kan weven. Daarbij besteden de auteurs aandacht aan narratieve methodieken zoals zelfsturend leren en de zelfkennismethode.
Het doel is uiteindelijk dat de deelnemer zijn eigen verhaal bewuster ter hand neemt. Zo kan hij leren wat hij ten diepste wil en zijn wensen in daden omzetten.
Op zoek naar de gouden sleutel
Bij narratief coachen draait het dus om de betekenis die de deelnemer ergens zelf aan geeft, niet om logische verklaringen. Hij is deskundig in zijn eigen leven en zoekt zelf naar de gouden sleutel. Dat vraagt om grote terughoudendheid bij coach.
Die dient vooral geen oplossingen aan te dragen of snelle tips te geven.
De deelnemer moet zichzelf verbinden met wat hij te leren heeft en zelf betekenis geven aan zijn verhaal. Dat betekent dat de coach wel de nodige onzekerheid moet verdragen. Juist het niet-weten creëert ruimte voor de coach en daarmee ook voor de deelnemer.
Wat doet de coach dan wel?
De coach gaat bewust op zoek naar dilemma's en zoekt daarbij de grenzen op. Hij reikt ook oerbeelden aan, die iemand helpen het leven 'achterwaarts te lezen'. En hij toont het grootste respect voor iemands individuele leerervaring. Juist omdat de coach zoveel ruimte geeft aan de persoon die hij begeleidt, is het schrijven van een coachhandleiding best lastig.
De auteurs slagen er toch in het proces goed te beschrijven. Vooral de praktijkvoorbeelden maken goed duidelijk hoe narratief coachen vorm krijgt. Ze brengen bovendien verdieping aan in het boek aan de hand van het beroemde sprookje van de Bremer Stadsmuzikanten.
Zo wordt het boek meer dan alleen methodische omschrijving. Dat geldt ook voor de reeks gedichten en verhalen die in het boek opgenomen is.
Thuiskomen bij jezelf
De Bremer Stadsmuzikanten gingen op reis om hun leven te verbeteren, zoals dat in zoveel sprookjes en verhalen het geval is. Toch is juist het mooie van deze methode dat je niet ver hoeft te reizen op zoek naar verandering, groei en ontwikkeling.
Je kunt beginnen op de plek die het meest dichtbij is, namelijk jezelf. Je levenservaringen zonder oordeel waarnemen, onderzoeken en besluiten wat je ermee wil, dat is genoeg.
Je eigen leerervaringen gebruiken, dat is thuiskomen bij jezelf.
Boekgegevens
Narratief coachen, de kracht van het zelfverhaal door Toos van Huijgevoort en Gea Koren. Uitgeverij Boom/Nelissen 2015, 22,50 euro. Het boek is onder meer verkrijgbaar via Bol.com.