Schaamteloze zelfpromotie
Er zijn kunstenaars die niet alleen prachtig werk hebben gemaakt, maar ook een fascinerend verhaal hebben. Zoals deze ambitieuze kerel, die niet terugschrok voor vette zelfpromotie via zijn kunstwerken.
Deze kunstenaar was een multipassionate, die van plan was om een beroemdheid te worden. Via een zelfportret had hij op elfjarige leeftijd al laten zien dat hij een uitzonderlijk talent had voor tekenen.
Maar beginnersenthousiasme is niet genoeg, zoals ik laatst al schreef.
Hij moest ook een spannende stap wagen buiten de gebaande paden.
Want hij voelde er niets voor om - zoals alle andere kunstenaars - zijn leven lang afhankelijk te blijven van anderen. In zijn geval: van de gunsten van rijke en machtige opdrachtgevers.
Hij ging liever zijn eigen werk verkopen, maar dan moest hij daarvoor wel geheel nieuwe afzetkanalen zien te vinden.
Gelukkig had hij een hoge AD-factor: Artistieke Durfspieren. Hij werkte doelbewust aan zijn naamsbekendheid, waarmee hij in alle opzichten een voorloper was.
Allereerst ontwierp hij een herkenbaar strak logo, waarin de A en de D duidelijk te herkennen waren. Dat beeldmerk bracht hij consequent aan op ieder nieuw werk dat hij produceerde.
Ook liet hij zijn tekeningen in grote hoeveelheden herdrukken, zodat ze via handelsagenten in heel Europa verkocht konden worden. Een slimme zet, want de grote oplages maakten hem financieel onafhankelijk.
Voortaan kon hij doen wat hij wilde: volledig zijn eigen artistieke ideeën uitleven en zijn individuele stijl ontwikkelen met virtuoze details. Het maakte hem alleen nog maar beroemder.
Zijn grote kracht?
Hij durfde schaamteloos zichzelf te zijn.
Zo maakte hij de ene selfie na de andere. Zijn beeltenis raakte overal in West-Europa bekend, waardoor hij vaak ontvangen werd alsof hij een beroemde rockstar was.
Het lijkt een eigentijds verhaal, maar toch gaan we vijfhonderd jaar terug in de tijd.
Deze man heette Albrecht Dürer (1471-1528), een begaafde kunstenaar, wiskundige en kunsthistoricus uit de Duitse stad Neurenberg. Als een van de eersten wist hij op slimme wijze te profiteren van de net uitgevonden boekdrukkunst, net zoals influencers nu handig gebruik maken van sociale media.
Met zijn sterke personal brand oogstte hij mega-successen.
Natuurlijk trok dat succes ook gewiekste copycats aan, maar daar maakte hij korte metten mee. Hij had het namelijk voor elkaar gekregen dat zijn kunstwerken onder het merkenrecht vielen. Wie dat niet respecteerde, kon rekenen op juridische stappen.
Ook had hij zijn eigen verhaal uitstekend op orde.
En natuurlijk kende hij ook de kracht van beeld: dankzij al zijn zelfportretten kon geen enkele kunstliefhebber om hem heen.
Kortom, met zijn marktstrategie, merkbescherming en vernieuwende businessmodel was Dürer in de zestiende eeuw zijn tijd ver vooruit. Albrecht Dürer is een fascinerend type, omdat hij zijn eigen goddelijke gang ging.
Sterker nog, zijn zelfportretten geven de indruk dat hij zich doelbewust als een verheven idool positioneerde, bijna als Jezus Christus zelf. Maar het waren zeker niet alleen de mooie plaatjes; deze man kon echt wat.
Zoals het schilderij van de jonge haas bijvoorbeeld, dat je hieronder ziet. Fabelachtig.
Links zie je zijn zelfportret toen hij elf was. Rechts zijn beroemde portret van biddende handen met een kromme pink.
Stel je voor dat Dürer had gedacht: wat zouden mijn familieleden hiervan vinden? Kan ik echt wel wat doen met mijn talenten?
Of deze: wie zit hierop te wachten?
Welnee. Gelukkig maar. Het is geweldig fijn dat we zoveel van dat bijzondere talent kunnen genieten, ook al zijn we alweer vijfhonderd jaar verder.
Dankzij zijn zelfpromotie bracht hij ongekende vernieuwingen tot stand. Voor de kunst, maar ook als voorbeeld op het gebied van social influencing en zelfleiderschap. Na al die jaren nog steeds een inspirerend voorbeeld.