Je zult maar de hoofdrolspeler zijn in je eigen tentoonstelling. Frida Kahlo was het en speelde die rol (ook letterlijk) met verve. Ik signaleerde drie storytellingtrends rondom de expositie Viva la Frida!, sinds kort te zien in het Drents Museum in Assen.
1. Personality first
“Wie is Kahlo”, vraagt een man argeloos. We hebben pas enkele meters afgelegd langs de expositie, maar hij snapt de fotobijschriften niet. “De achternaam van Frida”, antwoordt de echtgenote, die hem vermoedelijk hiermee naar toe gesleept heeft.
Ze is niet de enige. Talrijke echtparen, gezinnen en vriendinnengroepen schuifelen door de gangen van de expositie Viva la Frida!
Een blockbuster van jewelste, met een hoeveelheid mensen die de herinneringen oproept aan pre-corona-tijden. Frida is overal ter wereld een enorme inspiratiebron. En op deze expositie wordt duidelijk wat haar aantrekkingskracht heeft.
Het zit verscholen in haar veelzijdigheid, haar politieke activisme maar ook haar expliciete beeldtaal. Met zoveel beeltenissen van jezelf heb je geen biografie meer nodig. Natuurlijk hangen er kunstwerken van de Mexicaanse schilderes op de expositie, maar die dienen vooral om haar aangrijpende verhaal te vertellen.
Tot voor kort was het leven van de kunstenaar een side-note (meestal in de vorm van een biografie op de muur), op deze expositie staat helemaal de personality van Frida centraal.
Frida lokte dat ook uit, want ze maakte een levend kunstwerk van zichzelf, met inheemse Tehuana-jurken, kolossale sieraden, bloemenkransen en beschilderde corsetten. Ze benadrukte haar snor en trok haar zware wenkbrouwen met kohl door tot een doorlopende lijn.
Vrouwelijk en mannelijk ineen, dat maakt haar extra interessant voor zowel Frida-watchers als bezoekers. Door haar gender-fluïditeit toe te dichten, wordt ze bovendien een rolmodel voor nieuwe generaties.
2. De expositieruimte als spiegelpaleis
Frida beeldde zichzelf veelvuldig af. Niet zo gek, want aan bed gekluisterd door haar slechte gezondheid kon ze met een spiegel haar eigen model zijn.
Het museum trekt de lijn door en daagt bezoekers uit hun eigen Frida-selfie te maken. Zowel haar vader Guillermo Kahlo als haar Amerikaanse vriend/minnaar Nickolas Muray waren beroepsfotograaf.
Naast al haar geschilderde zelfportretten zijn dan ook veel foto’s van Frida beschikbaar, al knipte ze zichzelf ook wel eens weg uit de foto-afdrukken. Al die beeltenissen weerspiegelen een bijzonder en inspirerend leven, vol avontuur en drama, maar vooral ook veel tragiek. Frida is als hoofdrolspeler rebels, gepassioneerd en autonoom.
Een ideale heldin: dit is storytelling in het kwadraat. Want behalve het verhaal over Frida zie je als bezoeker ook het verhaal over jezelf gespiegeld. Wat zou je zelf doen als je door helse pijnen geteisterd wordt? Of als je echtgenoot het aanlegt met je zus, zoals Diego Rivera deed?
3. Exposities als totaalbelevingen
Viva la Frida!, dachten ook de middenstand en de horeca in Assen. De expositie wordt neergezet als een zinnenprikkelende totaalbeleving, die ook buiten de museumzaal voortgezet wordt met films, beeltenissen en activiteiten. Om alvast in de stemming te komen kun je genieten van haar favoriete nummers via de Viva la Frida! afspeellijsten op Spotify.
Brasserie Pingo in het Drents Museum is in stijl aangekleed. De menukaart is prachtig vormgegeven met tropische planten, aangevuld met (culinaire) verhalen over Frida. De recepten zijn op haar leven en werk geinspireerd, zo heet het. Jammer dat de vega Chilli Burger een onaangename kleffe hap blijkt te zijn.
Eén ding wordt wel duidelijk in het Drents Museum: Frida was zélf een totaalkunstwerk, waarover nog veel meer te vertellen valt. Haar autonome houding en haar veelzijdigheid maken dat ze niet makkelijk te doorgronden is.
Tragiek en veerkracht maar ook haar inspirerende eigenheid: sommige ingrediënten voor verhalen zijn tijdloos.
Viva la storia!
