Bloedhekel aan planning, toch beginnen
Een planning maken, daar heb ik een bloedhekel aan. Jij ook? Dan heb ik goed nieuws voor je. Het hoeft geen enkel probleem te zijn om toch je plan uit te voeren.
Bijna allemaal zijn we tegenwoordig producenten, uitgevers en creators van filmpjes, blogs, foto's, postings op sociale media en nog veel meer. We bedenken projecten, plannen en producten die gelanceerd willen worden.
De techniek is het probleem meestal niet. Het is gemakkelijk om een website te bouwen (Wordpress) een filmpje te editen (Capcut) of zelf foto's te maken waar en wanneer je maar wilt (smartphone).
Nee, beginnen is het engste moment. Vooral als we ons iets voornemen dat in ons hoofd iets Groots en Belangwekkends is.
Redenen om niet te beginnen zitten vooral in onszelf.
In actie komen is het aller moeilijkst. We klimmen voortdurend tegen de klimwand van onze eigen twijfels op, zoals Renate Dorrestein ooit schreef.
Herken jij jezelf hierin?
- Ik ben al veertig/vijftig/zestig (...en zo verder).
- Ik hoor ze al denken: daar heb je hem/haar weer.
- Ik ben geen type om mezelf met grootse gebaren te profileren met hier ben ik en dit doe ik.
- Ik heb geen zin om met mijn idee te leuren en dan maar hopen dat anderen het iets vinden.
- Stel je voor dat mijn werk niet goed genoeg is.
Een andere reden die ik vaak hoor, is deze:
"Ik moet het als zelfstandige helemaal uit mezelf halen. Het is altijd maar afwachten of mijn ideeën aanslaan. Niemand geeft me hier een opdracht voor, dus opdrachten van anderen laat ik altijd voorgaan. Ik heb geen enkele stok achter de deur en daardoor komt het er niet van."
Ik herken een aantal twijfels maar al te goed. Het spook dat mij vaak dwars zit is deze hinderlijke gedachte: wie zit hier eigenlijk op te wachten?
En ja, ik moet het ook altijd uit mezelf halen. Er is geen enkele opdrachtgever of leidinggevende die achter me aan zit.
Een planning zuigt alle energie weg.
En dan nog iets. Overal lees je dat je actieplannen en tijdschema's moet maken als je een doel gerealiseerd wilt krijgen.
Maar ik heb een bloedhekel aan planningen. Ik krijg er de kriebels van, vooral omdat ik het saai werk vind. Totaal niet creatief.
Alleen de gedachte aan een planning laat alle energie uit me weg lopen, bijvoorbeeld voor een groot project. En toch heb ik al heel wat blogs, boeken, magazines, samenwerkingsverbanden en festijnen de wereld in gezet.
Het is gemakkelijk om dat ongemakkelijke gevoel te bestrijden door nog eens een rondje te maken langs diverse sociale media of ander uitstelgedrag te vertonen. Het is eigenlijk vluchtgedrag, dat je niet verder helpt.
Hoe ga je al die spoken dan wel te lijf? En het liefst dus zonder die vervelende planning?
Ik vertel je hier hoe ik het zelf aanpak.
1. Hoe makkelijker, hoe lager de drempel
Het eerste geheim: ik maak het mezelf gewoon gemakkelijk. Ik begin bijvoorbeeld een schrijfproject met het verzamelen van kleinere stukken die ik al eerder geschreven heb. Door die stukken te ordenen en in elkaar te voegen, heb ik alvast een begin.
Vervolgens krijg ik er echt zin in en heb dan meer dan voldoende energie om het ook af te maken. Eenmaal in die flow kan ik vaak zelfs niet meer stoppen. Het idee wordt almaar groter, mooier en beter.
2. Onderzoek geeft houvast
Vervolgens doe ik onderzoek naar de behoefte aan mijn idee. Daarmee vind ik uit of er inderdaad mensen zijn die erop zitten te wachten.
Zo ja, dan heb ik geen reden meer om het plan niet uit te voeren.
Integendeel, ik voel me nu juist aan de mensen verplicht om met resultaat te komen. Ze kijken er naar uit! Zo creëer ik mijn eigen stok achter de deur.
En zit er echt niemand op te wachten? Dan wordt het tijd om afscheid te nemen van je briljante idee. Tenzij je het helemaal voor jezelf doet natuurlijk.
3. Uitvoeren vereist ook creativiteit
Ook in de uitvoering heb je vaak creatieve ideeën nodig om tot resultaten te komen. Een planning maken is misschien niet zo creatief, maar bedenken welke stappen ik allemaal wil zetten is dat wel degelijk...! Door het op die manier te bekijken kan ik toch weer vooruit.
Om een plan te lanceren zijn namelijk talrijke beslissingen nodig.
- Voor wie en in welke vorm?
- Met welk verhaal?
- Wat is het beste tijdstip om het wereldkundig te maken?
Door ook de uitvoering als een creatief project te zien, krijg je er weer lol in.
4. Ontdekken is leuk
Beschouw de uitvoering als een leerproces. Zet kleine stappen en kijk wat je ervan kan leren. Zo niet, dan weet je weer een manier waarop het niet moet. Op deze manier heb ik mijn boek geschreven en zelf uitgegeven.
En op een soortgelijke manier begon ik in 2005 met mijn blog: uitproberen wat er mogelijk is. Met een verrassend effect. Want sindsdien publiceer ik elke week drie blogs. En daar ben ik aan gehecht geraakt.
5. Korte metten met een zeurend project
Ik wil achtergrondruis kwijt. Een niet-afgemaakt project zeurt om aandacht. Dat is enorm frustrerend. Door er energie in te stoppen en het plan de wereld in te helpen, maak ik korte metten met die frustratie.
Staat de trein eenmaal op de rails, dan rijdt ie wel verder. Vaak komen er enthousiaste reacties, die me enorm bemoedigen om ermee verder te gaan. Het zijn instant dopaminekicks.
Ook is het fijn om elke keer verdere verbeteringen aan te brengen en het project uit te bouwen.
En 'gewoon beginnen' levert vaak betere resultaten op. Als je alles van te voren zou willen organiseren en plannen, bedenk je nooit iets waarvan je achteraf zegt: hoe hebben we dat ooit kunnen verzinnen?
En hoe zit het nou met die planningen maken?
Daar houd ik nog trouwens steeds niet van. Die besteed ik het liefst uit aan mensen die heel erg van plannen en organiseren houden. En tot mijn grote blijdschap zijn er genoeg mensen die daar heel blij van worden.
En nu jij: hoe voer jij je idee uit?
Een idee uitvoeren geeft je nieuwe kracht en zelfvertrouwen. Het geeft betekenis aan je leven, omdat je echt iets zichtbaars voor elkaar krijgt. Het enige wat je nog te doen hebt is beginnen.