Is het je wel eens opgevallen dat de verhalen over grootheden als Albert Einstein, Oprah Winfrey en J.K. Rowling altijd volgens hetzelfde riedeltje verlopen?
Hun verhalen zijn gevuld met mislukkingen die uiteindelijk de opstap vormden naar ongekend succes.
Neem Albert Einstein, die door zijn leraren als dom zou zijn bestempeld. Oprah Winfrey werd ongeschikt geacht voor televisie. J.K. Rowling kreeg haar manuscript over Harry Potter talloze keren teruggestuurd door uitgeverijen.
We weten allemaal hoe het afliep: ze werden buitengewoon rijk, beroemd en succesvol.
Deze verhalen lijken aan te tonen dat mislukkingen de opstap vormen naar grootse successen. Het zijn romantische verhalen die steeds verder uitvergroot worden.
Maar vergeet ook niet dat het voor sterren aantrekkelijk is om hun anekdotes over mislukkingen te delen. Dat maakt hun succes namelijk menselijk en inspirerend: "Als ik het kon, kan jij het ook."
Soms is het ronduit een businessmodel.
Zoals bij J.D. Vance, de kandidaat vice-president van Donald Trump. Hij positioneert zich als 'selfmade man' die zichzelf uit de armoede heeft opgewerkt, precies volgens het stramien van the American Dream.
Dit soort verhalen staan bekend als 'rags to riches', in het Nederlands mooi vertaald als 'uit het slop naar de top'.
Het is het klassieke Assepoester-verhaal, dat de indruk geeft dat je eerst door de modder moet waden voordat je het sterrendom kunt bereiken.
Maar klopt dat wel?
Ik vind het een vals idee. Het suggereert dat je door een hel moet gaan voor je het zoet van succes mag proeven. Alsof je niet serieus genomen wordt zonder een reeks afwijzingen en mislukkingen.
Er is nog een reden waarom dit format nooit een universele regel kan zijn.
Succesformules worden namelijk pas achteraf bedacht en gelden nooit voor iedereen.
Veel getalenteerde en hardwerkende mensen boeken nooit grote successen, ondanks al hun doorzettingsvermogen en volharding. Deze mislukkingen worden echter nooit verfilmd of beschreven, dus deze faalverhalen zul je zelden horen of zien.
Anderzijds hoef je helemaal niet verplicht door diepe dalen te gaan om succesvol te zijn, wat succes voor jou ook mag betekenen. Het schrijven van een boek hoeft bijvoorbeeld geen lijdensweg vol writersblocks en ander schrijversleed te zijn. Het kan ook soepel en plezierig verlopen.
Er is geen vaste route naar een geslaagd leven, want voor iedereen werkt het anders. Je mag het gewoon op jouw eigen manier doen.
- Met of zonder vertwijfeling.
- Met en zonder dramatische 'slops en tops'.
- Met en zonder hard falen of fabelachtige successen.
