Een idee kun je teruggeven, met een bos bloemen

Er zijn van die momenten waarop je zegt: dit wordt mijn nieuwe project, mijn andere koers, mijn creatieve uitspatting. Maar misschien nog belangrijker: er zijn minstens zoveel momenten waarop je zegt: dit wordt het níet. 

In een interview met NRC over haar nieuwe boek De zwevende wereld vertelt schrijver Annejet van der Zijl hoe zij een nieuw onderwerp kiest voor een boek. Heel mooi: ze noemt zichzelf een truffelhond, altijd snuffelend naar verhalen.

Soms bijt ze zich vast, soms brengt ze het materiaal terug met excuses en een bos bloemen. Niet omdat het verhaal niet interessant is dat ze aangereikt krijgt, maar omdat het te voorspelbaar voelt. Ze voelt geen avontuur.

Dat herken ik, want ik ben ook zo’n truffelhond. 

Ook bij mij poppen er dagelijks mooie ideeën op. Soms denk ik drie keer per dag: dit moet ik doen! Een nieuw boekidee, een creatief experiment of wilde guerilla art. Maar na een paar nachten merk ik: nee, dit is het toch niet.

Nieuwsgierigheid is een betrouwbare wegwijzer, of je nu een boek schrijft, columns publiceert of steeds nieuwe initiatieven bedenkt op je werk. Blijft er iets aan je trekken, dan weet je: dit spoor mag je volgen. Maar vaak dooft nieuwsgierigheid sneller dan gedacht. Dan voelt het als een ballon die leegloopt. En het vraagt moed om dat te erkennen.

Niet dóórdouwen dus, maar loslaten 

Want wat ik mooi vind bij Annejet: als ze het niks vindt, brengt ze het materiaal terug, mét een boeket bloemen erbij. Alsof ze zegt: dankjewel voor dit inkijkje, maar dit verhaal wil door iemand anders geschreven of onderzocht worden.

Zo probeer ik ook om te gaan met de plannen die ik laat liggen. Niet wegstoppen, maar dankbaar teruggeven. Want ook een niet-uitgevoerd idee brengt me dichter bij de kern van wat ik wél wil doen.

Het woord dat mij het meest raakt bij Annejets keuzeproces is avontuur. 

Als ik kan voorspellen hoe iets gaat verlopen, word ik er sloom van. Maar als er een onbekende route lonkt, voel ik de kriebels. Dat geldt net zo goed voor creatieve plannen en nieuwe projecten als voor reizen of schrijven. Het is spannend én ongemakkelijk.

Maar juist dát zijn de keuzes die me verder brengen. Zoals vorig jaar, toen ik zes weken naar Madeira ging om te wonen, te wandelen en te werken. Geen idee hoe ik dat precies ging aanpakken of wat het op zou leveren, maar het pakte geweldig uit. De verrassingen kwamen vanzelf op mijn pad.

Het nee maakt ruimte voor het ja

En nu iets persoonlijks: jij kunt mij helpen kiezen, want ik bruis weer van de plannen. In 2026 wil ik stap voor stap nieuwe grote dromen realiseren. Natuurlijk kan ik zelf van alles bedenken, maar ik wil graag weten waar jíj staat.

Schrijf je, werk je als creatieveling, bedenk je vaak nieuwe projecten? Waar zit jij in jouw proces?

Wat helpt jou, en wat werkt voor jou niet (meer)? Daarom heb ik een korte vragenlijst gemaakt over jouw (grote) dromen. Zou je die willen invullen?

Je vindt hem hier:

>> Ja, ik doe mee met deze enquete 

Het kost maar twee minuten en jouw antwoorden helpen mij enorm. En je leert ook iets over jezelf: ben je een goudzoeker, een puzzelaar of toch eerder een vuurpijl? Onder de inzenders verloot ik drie van mijn boeken.

Dankjewel alvast voor je hulp!