Plakkracht | Zo schrijf je nóg beter

Schrijven kan altijd beter. Hier mijn tips om nóg mooiere teksten te maken en je schrijfvaardigheid stapsgewijs te vergroten.

Nee, ben je gek! 

Huh, denk je misschien. Ja, dat dachten de vriendinnen van mijn kapper ook toen ze dit app-berichtje lazen.

Mijn hairstylist (zo heet ze officieel) zegt om de haverklap 'Nee, ben je gek' om aan te geven dat ze iets een goed idee vindt. De woorden betekenen 'Ik heb geen bezwaar tegen jouw voorstel'. 

Ook als ze snel op een whatsapp-bericht reageert, gebruikt ze deze vier woorden.

 Maar dat zinnetje landt niet goed in haar tijdlijn. Bij de digitale communicatie zijn toch wat meer woorden nodig, vertelde ze toen ik laatst in haar kappersstoel zat.

Als je met open oren luistert, hoor je mensen de meest wonderlijke dingen vertellen.

Fascinerend welke werelden woorden oproepen. 

Ik raap deze parels graag op, want het zijn dankbare inspiratiebronnen voor een blog zoals dit. 

Want dit is een van de geheimen die ik vaak toepas:

Levensechte zinnen geven je schrijfwerk extra plakkracht. 

Als je mensen niet alleen wilt informeren, maar ook in beweging wilt brengen, til je schrijfwerk dan naar een hoger niveau.

En een van de slimste tips om je schrijfvaardigheid snel te vergroten is het verzamelen van taalvondsten, die je vindt in dagelijkse dialogen.

Waarom? 

Ze maken je schrijfwerk vriendelijker, herkenbaarder en laagdrempeliger.

Hier lees je mijn ultieme tips om beter te schrijven:

1. Gebruik een logboek

Begin je aan een groot schrijfwerk, waarbij je de verhaallijn of de vorm nog niet helder hebt? Houd dan een logboek bij, waarbij je eerste invallen, afspraken en citaten noteert. Dat helpt bij het zoeken naar een vorm of een invalshoek. 

Door alvast losse delen te noteren, roep je nieuwe gedachten en formuleringen op. Deze notities groeien vaak uit tot waardevolle onderdelen voor je uiteindelijke werk. Noteren is voorproeven.

2. Maak een mindmap

Begin je schrijfwerk met een mindmap. Omdat je op een visuele manier over je onderwerp nadenkt, krijg je nieuwe invalshoeken. Dat helpt enorm om je werk meer diepgang te geven.

3. Ga zelf kijken, luisteren en ruiken

Bezoek de plekken waarover je schrijft: scholen, supermarkten, parken, kantoren, winkels, stations, noem maar op. Maak aantekeningen van opmerkelijke details, de sfeer, de mensen. 

Gebruik die details in je teksten om de locaties met de bijbehorende sfeer nauwkeurig neer te zetten. Je lezers hebben het nodig om eerst ergens vaste voet aan de grond te krijgen, voordat ze je schrijfwerk binnentreden.

4. Beoefen uiteenlopende genres

Schrijf allerlei soorten teksten: blogstukken, gedichten, korte verhalen, essays, columns. Of misschien giet jij je boodschap wel in de vorm van een gebruiksaanwijzing. Hoe meer je uitprobeert, hoe vaardiger je pen. Hierdoor vind je gaandeweg je eigen stem.

5. Ga bloggen

Een weblog schrijven is een geweldige manier om je schrijfvaardigheden te verbeteren. Heb je nog geen blog? Doe jezelf dan een plezier en start er snel mee.

6. Leer van grote schrijvers

Lees boeken, artikelen en columns van schrijvers die je bewondert. Probeer bij je favoriete schrijvers te ontdekken waarin hun (aantrekkings-)kracht voor jou schuilt. “Als je goede boeken leest wanneer jij aan het schrijven bent zullen er goede boeken uit jou ontstaan”, zegt Nathalie Goldberg.

7. Schrijf vanuit jouw gevoelige snaar

Schrijf over iets waar je eigen hart vol van is. Pas als jij het voelt, voelt je lezer het ook. Als bij jou een gevoelige snaar geraakt wordt, dan heb je iets krachtigs om over te schrijven.

8. Verzamel mooie woorden

Verzamel niet alleen mooie zinnen, maar speur ook in teksten naar mooie woorden. Dankzij zo'n verzameling heb je altijd bijzondere exemplaren 'in je achterzak' op het moment dat je tekst iets extra's kan gebruiken. Mooie woorden zijn leveranciers van instant-plakkracht en geven je tekst een eigen stijl. 

Geeuwhonger. Kwinkslager. Hoopverlener. Ontsokkelen. Pechdemper. Out-of-the-lunch-box.

9. Wees specifiek in je woordkeuze

Schrijf in specificaties, niet in superlatieven. Specifieke details laten namelijk zien dat jij precies weet waar je het over hebt. Dat vergroot je geloofwaardigheid enorm.

10. Schrijf zinnen op als een spreekwoord

Woorden kun je samen kneden tot een nieuw spreekwoord, zoals deze: Alleen kennis vermenigvuldig je door het te delen.

Of je maakt variaties op bestaande spreekwoorden of uitspraken: Tussen droom en daad staat een advocaat. 

11. Gebruik zinnenprikkelende woorden

Woorden die de zintuigen prikkelen blijven veel beter hangen in het geheugen dan andere woorden. Gebruik daarom woorden die beelden, geuren, muziek, geluiden en kleuren oproepen. 

Kwarkbaard. Een fiscaal zonnige sluiproute. Snuffelteams.

12. Schrijf om te schiften

Bij onderzoek voor je schrijfwerk verzamel je vaak (veel) te veel materiaal. Bij een te hoge dosis feiten verstik je echter je verhaal.

Ga daarom schrijven om je materiaal te schiften, want schrijven is ordenen en structuur aanbrengen. Al schrijvend ontdek je waar de spanning van het verhaal zit, wat het beslissende moment is en hoe je je belangrijkste boodschap formuleert.

13. Doe het net als Aristoteles

Aristoteles pleitte tweeduizend jaar geleden al voor 'eenheid van handeling' in dramatische teksten. Deze eeuwenoude wijsheid geldt nog steeds: vertel slechts één verhaal.

14. Neem de tijd

Pak een extra nacht en laat je schrijfwerk even rusten. Kijk er daarna weer naar met een frisse blik. Neem in ieder geval een pauze tussen het schrijf- en het redigeerwerk. Daar wordt je werk bijna altijd beter van.

15. Eindig met hoop

Een artikel met een somber slot voelt ongemakkelijk voor de lezer. Eindig liever met iets hoopvols of iets dat je lezer zelf kan doen. 

De passages van je tekst een iets andere volgorde geven kan daarvoor al voldoende zijn. Als jouw verhaal bestaat uit een spanningsboog met diverse ups en downs, eindig dan in je schrijfwerk met de opgaande lijn.