Organisaties die willen blijven vernieuwen en boeien hebben niet alleen voortdurend ideeën nodig, maar ook een eigen verhaal.
Met gretigheid heb ik het boek Bedenk eens wat nieuws van Karel van den Berg gelezen. Wat een herkenning en wat heerlijk opgeschreven.
In dit handboek voor journalistieke ideeënontwikkeling beschrijft Van den Berg niet alleen de manieren waarmee journalisten meer en betere ideeën kunnen ontwikkelen, maar staat ook stil bij de journalisten zelf en de media waarvoor ze werken.
En dat heeft alles te maken met het merk: dat van jezelf en dat van jouw medium voor publicatie.
Niet alleen know how, maar ook know why
De vraag waarom je tijd, moeite en aandacht aan jouw vak wil besteden (en dus ook nieuwe ideeën wilt bedenken) begint namelijk met de vraag naar het waarom.
Die vraag moet iedere individuele journalist voor zichzelf beantwoorden. Je moet weten waar je je voldoening uit haalt, wat je eigen stijl en voorkeuren zijn en waar je talenten liggen. De avontuurlijke Kuifje pakt het immers anders aan dan emotiegraver Joris Linssen van tv-programma Hello Goodbye.
Als je weet waarom, heb je ook een ijkpunt voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën.
Het kader van waaruit jij werkt. De invalshoek voor vragen die nog nooit eerder op die manier zijn gesteld. Hetzelfde geldt voor de titel of het programma waarvoor je werkt.
De redactie moet weten waartoe het op aarde is, om zich te kunnen onderscheiden van andere titels of programma's.
Daarom is Man bijt hond een uniek programma en nrc next een unieke krant. Je moet dus je eerst eigen verhaal kennen, voordat je weet welke verhalen belangrijk zijn, stelt Van den Berg. En dan weet je ook waarop en op welke manier je publiek ze interessant en relevant vindt.
Je moet weten waar je zelf in gelooft wil je geloofwaardig zijn.
De identiteit van het programma, magazine of dagblad én van de journalist zelf zijn daarmee belangrijke richtinggevers en focuspunten voor ideeontwikkeling. "Het gaat niet alleen om de know how, maar ook om de know why."
Je spreekt mensen aan met een verhaal
Alleen het verdienen van geld is een te magere motivatie om iets goeds te ontwikkelen. In de journalistiek kun je wel de prachtigste verdienmodellen bedenken, maar het publiek kiest uiteindelijk op basis van de onderscheidende inhoud. Zonder hoger doel gaat dat 'niet vliegen'.
Wil je ook mensen aanspreken?
Ga dan op zoek naar verhalen die mensen in beweging brengen. Een verhaal geeft richting, maakt concreet wat abstract is en brengt verbindingen tot stand. Ja, dat geeft bevlogenheid!
Pas als je het verhaal kent, kun je het uitdragen.
Dat geldt niet alleen voor journalisten, maar voor iedereen die iets (nieuws) in de wereld zet.
Boekgegevens
Karel van den Berg, Bedenk eens wat nieuws. Handboek voor journalistieke ideeontwikkeling, Uitgeverij Haystack, 2011.