Voelde jij je wel eens geïnspireerd na een presentatie met feiten, cijfers en uitleg? Waarschijnlijk niet.
Maar als er iemand een doorleefd écht verhaal vertelt, gebeurt er veel meer. Want verhalen sluiten aan bij de manier waarop ons brein informatie verwerkt. Met emoties. Met beelden die in ons hoofd opgeroepen worden. En zeker ook met mensen met wie we ons kunnen identificeren.
Het verschil tussen verwachting en resultaat
Elk goed verhaal is gebouwd rond het principe van de kloof: het verschil tussen verwachting en resultaat. Het verschil tussen iets heel graag willen en het zoeken van de manieren om het ook te kunnen.
Het bijbehorende verhaal luidt: we staan nu hier, al dan niet bij de rand van het ravijn. We moeten dringend iets doen, namelijk naar de andere kant van de kloof.
Gemakkelijk gaat dat meestal niet. Wie veranderingen wil doorvoeren, ontmoet vaak allerlei vormen van tegenslag.
Dat geldt zowel voor jezelf als voor anderen. Mensen hebben er geen zin in. Ze zien de noodzaak niet. Of ze hebben geen idee waar de verandering toe leidt.
Kleine troost: voor het verhaal is die tegenslag alleen maar gunstig. Zonder weerstand is er geen spanningsboog en dus ook geen verhaal.
Hoe krijg je dan toch andere mensen mee?
Je belangrijkste doel van jou als verteller is om de verbinding met je publiek tot stand brengen. Alleen als je mensen raakt, gebeurt er iets en kun je verdere beweging tot stand brengen. Het is net als met een popsong: de zanger verwoordt wat de toehoorders denken en voelen, maar geen woorden aan kunnen geven.
Die verbinding breng je gemakkelijk tot stand als je verhaal gaat over de manier waarop we omgaan met veranderingen, of die nu in de privésfeer zijn of in het werk. We voeren voortdurend strijd om ons aan te passen aan veranderingen, die vaak gepaard gaan met angst, onzekerheid, opwinding of andere emoties.
Als verteller bied je hulp en houvast. Dat doe je met verhalen over veranderingen bij andere mensen en hoe zij daarmee omgaan. Of met een verhaal hoe je zelf een belangrijke verandering hebt doorgemaakt.
Wat staat je publiek te wachten?
Bedenk dus wat de veranderingen zijn waar je publiek mee te kampen heeft. Wat willen mensen bereiken? Waar liggen ze van wakker? Welke belangrijke keuze moeten ze maken? Welke obstakels komen ze tegen?
Kies aan de hand van deze vragen de verhalen die aansluiten bij de behoeften van je publiek: verhalen die als bruggenbouwers kunnen dienen.
Daarvoor ga je op zoek naar verhalen. Of je kiest een relevant verhaal over een eigen keuze die je ooit gemaakt hebt en de weg die je hebt afgelegd om je doel te bereiken.
Moeilijk?
Volgens mij valt dat wel mee. Storytelling is vooral een kwestie van doen, niet van ingewikkelde werkwijzen. Het begint met het eenvoudige inzicht dat overal mogelijkheden zijn om verhalen te verzamelen, te gebruiken en toe te passen.
Sta dus open voor verhalen die er overal om je heen al zijn. Vang ze op en zet ze in als bruggenbouwers.
