Op de gangen van mijn middelbare school hingen overal posters: er zou een schoolkoor opgericht worden. Iedere belangstellende kon op vrijdagmiddag naar het muzieklokaal komen.
Ik aarzelde. Eigenlijk wilde ik wel, want ik ben gek op zingen.
Maar ik voelde ook een grote blokkade. Zou ik, net als in het kerkkoor uit mijn vroege jeugd, verplicht worden om een solo te zingen? En dan met een dichtgeknepen keel nauwelijks nog een klank kunnen uitstoten en zo voor de hele menigte voor schut staan?
Enkele vriendinnen sleepten me toch mee. We arriveerden in een stampvol klaslokaal met transpirerende pubers.
Achteraan konden we nog net een plekje vinden. Snel schoven we aan. Achter de piano zat onze leraar economie. Hij had zijn zijn jasje uitgetrokken en wiste iedere vijf minuten zijn voorhoofd droog.
Ondertussen speelde hij zwaar aangezette akkoorden op de piano en probeerde ons met veel armgebaren een canon te leren. Wij kregen het er ook warm van, maar het lukte.
De samenzang klonk tot onze verrassing best goed. Na afloop was iedereen razend enthousiast: het schoolkoor was geboren. Het koor werd een ongelooflijk groot succes en gaf hoogglans aan mijn schoolbestaan.
We deden mee aan schoolmusicals, namen een single op en maakten zelfs een mini-tournee naar Parijs. Een van de hoogtepunten was onze bijdrage aan de bruiloft van onze eigen dirigent in een schattig kerkje in Amsterdam.
De droom van onze docent
Na een paar jaar keerde ik - inmiddels student - weer terug op mijn oude school, omdat er een grote reünie gehouden werd. Ook het oude schoolkoor zou weer een spetterend optreden geven.
"Heb ik jullie wel eens verteld waarom ik met dit koor begonnen ben?", opende de dirigent de repetitie.
Hij vertelde dat hij enkele jaren geleden een moeilijke periode had doormaakt, waarbij hij zich aangesloten had bij een therapiegroep. Zijn therapeut vroeg hem wat zijn ware verlangen was. Wat wilde hij het liefst?
Daarop vertelde hij dat hij vaak droomde hoe hij als dirigent voor een enorm orkest stond en druk gebarend de musici de sterren van de hemel liet spelen. Die droom kwam telkens terug. Dát moest iets betekenen.
Hij besloot daarop zijn liefde voor de muziek te volgen.
Een conservatoriumopleiding om een orkest te kunnen leiden was een stap te ver. Maar een carrière als koordirigent behoorde wél tot de mogelijkheden. Hij nam zijn verlangen heel serieus en ging dirigeerlessen volgen voor koren. Voor deze opleiding had hij een oefenkoor nodig. En dat werden wij, de leerlingen op zijn school. Wat een eer om hiervan deel uitgemaakt te mogen hebben!
Enkele jaren later vernam ik dat hij de school definitief vaarwel had gezegd. In plaats van economie te doceren ging hij zich volledig toeleggen op het leiden van koren.*
Als koorleider ontdekte hij vervolgens dat zijn grootste talent lag in het verleiden tot zingen. En dat pad sloeg hij verder in.
Hij ontwikkelde een geheel eigen speelse manier van zingen die in Nederland nog niet bestond: stembevrijding. Als spiritueel leraar en zangbegeesteraar heeft hij inmiddels talrijke mensen mensen geïnspireerd en opgeleid tot stembevrijder.
Zijn naam is Jan Kortie. Zijn boodschap: Als je je verwachtingen loslaat, kun je de sterren van de hemel zingen.
Van stembevrijding naar verhaalbevrijding
Zijn inspirerende verhaal bij die repetitie ben ik nooit vergeten. Ik dacht er weer aan toen ik onlangs een kennisbijeenkomst over storytelling bezocht. We wisselden gedachten uit over de vraag hoe je mensen verleidt om voor toehoorders hun verhaal te vertellen.
Je zou het verhaalbevrijding kunnen noemen. Het gaat niet om timing of een goede ruimte met een mooi podium, concludeerden we al snel. Het begint bij de verteller.
Heeft die het lef naar zijn hart te luisteren en het verhaal te vertellen?
Dat trof me. Na afloop werden we gevraagd onze inzichten voor de hele groep te delen. De leider van de bijeenkomst vroeg mij om op te staan. Het was net alsof ik weer naar voren moest treden uit het kinderkoor.
Toch stond ik op en deelde mijn ervaringen. Met knikkende knieën. En tot mijn eigen verrassing kwam er een gloedvol verhaal over onze bevindingen over mijn lippen.
Leiderschap is stappen zetten en je eigen pad volgen, in verbinding met anderen.
Soms vind je een kikker op je pad, die je weerhoudt om te doen wat je het liefst wilt. Elke keer dat je eigenlijk zegt, wil je dat gewoon echt. Het komt erop aan je te laten aanraken door degene die je uitnodigt om de stap te zetten, zoals Jan Kortie het ons verteld had.
En dan toch je eigen kikkers te kussen.
Meer informatie
Jan Kortie beschreef dit verhaal ook in zijn boek Jouw ziel wil zingen (2010).
