Stel je voor: je staat op het punt om een reis naar Londen te boeken. Pak je het vliegtuig of neem je de trein? Je twijfelt. Iedereen om je heen lijkt non-stop in het vliegtuig te stappen, alsof het de normaalste zaak van de wereld is. En je hebt geen zin om als ‘groene gekkie’ te worden gezien.
Maar diep vanbinnen weet je dat duurzaamheid voor jou belangrijk is. Dus de echte vraag is: volg je de massa of blijf je trouw aan jezelf?
Zo’n 70 procent van de Nederlanders maakt zich zorgen over het klimaat.
Toch handelen velen daar niet naar, vertelt hoogleraar Jan Willem Bolderdijk in een interview met Vrij Nederland.
Waarom doen ze dat niet?
Vaak uit de angst dat ze de enige zijn die een andere keuze maken. Ze zijn bang om als drammerig of vreemd te worden gezien als ze daarvoor uitkomen.
De werkelijkheid is dat er veel meer mensen zijn die duurzamer willen leven dan je denkt. Maar omdat we vaak denken dat we ‘alleen’ zijn met onze groene bedoelingen, gaat verandering langzamer dan nodig is.
Dat is zonde. Want wanneer je je keuzes zichtbaar maakt, inspireer je anderen, die zich daardoor minder eigenaardig voelen. Je geeft anderen dat zetje dat ze nodig hebben om ook in beweging te komen.
Grote veranderingen beginnen met kleine, moedige stappen van mensen die als vreemd worden gezien.
Denk maar aan de autogordel: ooit werd het als vreemd gezien, nu is het vanzelfsprekend. Of roken in de trein of het klaslokaal: ooit normaal, nu ondenkbaar. Ook vrouwenstemrecht leek ooit onhaalbaar en is nu nu niet meer weg te denken.
In al deze voorbeelden waren er mensen die hun stem lieten horen, zelfs als anderen hen raar of drammerig vonden.
Dit zijn wat Bolderdijk ‘sociale kantelpunten’ noemt. Volgens hem speelt dat nu ook. In de toekomst kijken we misschien terug en vinden we het onbegrijpelijk dat we zo lang fossiele brandstoffen gebruikten. Of dat we ooit zoveel energie, arbeid en grondstoffen verspilden aan de dolgedraaide mode-industrie.
Grote maatschappelijke verschuivingen beginnen bij mensen zoals jij. Mensen die hun overtuigingen zichtbaar maken. Door je keuzes te delen, word je onderdeel van een beweging die de norm kan veranderen. Wat eerst afwijkend leek, wordt dan het nieuwe normaal.
Een simpel voorbeeld: die buurman die als eerste zonnepanelen op zijn dak legt. Voor je het weet, volgt de hele straat zijn voorbeeld. Daar kan geen overheidscampagne tegenop.
Maak je keuzes zichtbaar
Zelf merk ik ook hoe dit werkt. Ik dacht altijd dat yoghurt onmisbaar was bij mijn ontbijt. Plantaardige alternatieven leken me niet lekker.
Totdat een vriendin me vertelde dat ze soja-yoghurt eet. Haar simpele opmerking dat het prima smaakte, overtuigde mij om het ook eens te proberen. En zo ontdekte ik een plantaardig alternatief dat perfect bij me past.
Dat is de kracht van verhalen delen en laten zien waar je voor staat. Zoals Barack Obama het treffend zei: “Change will not come if we wait for some other person or some other time. We are the ones we’ve been waiting for. We are the change that we seek.”
Dus de volgende keer dat je kiest voor de trein (super gemakkelijk naar Londen!), tweedehands kleding koopt, of plantaardig eet: laat het zien em vertel erover. Want door zichtbaar te maken wat jij belangrijk vindt, inspireer je anderen om ook die keuze te maken.
Dit alles draait om het vinden van je eigen stem.
En dat is ook het onderwerp van ons nieuwe boek Expeditie Eigen Stem, dat ik samen gemaakt heb met Anja Neubauer. Je leert hoe je niet meegaat in de verwachtingen van anderen, maar juist kiest voor wat jij écht belangrijk vindt.
Samen kunnen we de wereld veranderen, simpelweg door onze keuzes zichtbaar te maken. Alleen al door je eigen ervaringen te delen heb je invloed.
Vind je eigen stem en vertel je verhaal.
