Hoe krijg je jouw collega's of vakgenoten zover dat ze overschakelen naar een andere manier van werken? Hoe kan een meeslepende tekst daarbij helpen? Lees hier over de impact van het verhaal van de varkenshouder en zijn zieke dochtertje.
Wat zou het prachtig zijn als je met een geschreven stuk je lezers kan aansporen tot een veiliger, gezondere of meer efficiënte manier van werken. Je hebt immers het beste met hen voor! Je gunt het ze gewoon.
In de praktijk blijkt het schrijven van zo’n tekst een behoorlijke lastige opgave.
Voor- en nadelen blijven niet hangen
Want of het nu gaat om een andere werkwijze of de oplossing van een belangrijk maatschappelijk probleem, de meeste schrijvers beschrijven vooral de voor- en nadelen daarvan. Ze sommen nauwgezet alle kenmerken op of doen de complete aanpak uit de doeken.
En nee, vaak werkt dat niet. Want àls een lezer deze informatie al tot zich neemt, blijft het slecht hangen in zijn geheugen. Het blijft simpelweg niet ‘haken’.
Voor veranderingen moeten we eerst geraakt worden in ons hart, voordat we het toelaten tot ons hoofd. Wat je nodig hebt is een tekst die echt ‘binnenkomt’ bij je lezer. Om te beginnen doe je daarvoor een simpele ingreep: zet in je stuk één of meerdere mensen centraal. Alleen zo kan je lezer zich met de tekst verbinden.
Een noodzakelijke hartoperatie
Zo'n persoonlijk verhaal kan namelijk een enorme impact hebben en lang in je geheugen blijven hangen. Voor mij is dat bijvoorbeeld het verhaal van de Brabantse varkenshouder Eric van den Heuvel dat ik een paar jaar geleden las in Trouw.
Het dochtertje van Van den Heuvel kon een noodzakelijke hartoperatie niet ondergaan, omdat ze besmet bleek te zijn met de resistente MRSA-bacterie. Die besmetting bleek terug te leiden op het grootschalige gebruik van antibiotica in de varkensstallen. De bijna industriële bedrijfsvoering had ineens impact op de overlevingskansen van een klein meisje.
Dat verhaal raakte me meer dan alle andere verhalen die ik ooit over het gebruik van antibiotica gelezen had. Meeslepend schrijven is daarom allereerst schrijven over mensen.
We krijgen er niet genoeg van om meer te ontdekken over andere mensen, hun drijfveren en dilemma’s. Simpelweg omdat die ook gaan over onze eigen twijfels en keuzes.
Dilemma's maken het herkenbaar
Van den Heuvel moest nieuwe keuzes maken voor de gezondheid van zijn gezin en zijn broodwinning. Een lastige keuze, maar die worsteling maakt het wel uiterst menselijk en herkenbaar.
Dat is het begin van verbinding tussen je lezer en de tekst. En dat is tegelijkertijd het beginpunt van anderen om ook in actie te komen.
Van den Heuvel is in ieder geval uitgegroeid tot een rolmodel voor de varkenssector. Het persoonlijke drama van zijn zieke dochtertje vormde de aanleiding om zijn bedrijfsvoering compleet op de schop te gooien en duurzaam te maken.
Het gebruik van antibiotica op zijn bedrijf met 500 varkens is in twee jaar met 95 procent afgenomen. De varkenshouder heeft inmiddels al op heel wat congressen zijn verhaal verteld, werkgroepen op zijn bedrijf rondgeleid en andere varkenshouders geïnspireerd tot duurzame bedrijfsvoering.
Zonder zijn persoonlijke verhaal had hij nooit zo’n grote impact gehad.