Werken met plezier leidt tot betere prestaties. Dat geldt vooral als je met toewijding aan iets werkt dat je uitdaagt en je direct zichtbare resultaten oplevert: flow. Maar die flow moet je wel zelf organiseren, want anders komt het er vaak niet van. Daarom 7 concrete tips voor meer bliksemschichtmomenten.
De Amerikanen noemen het in the zone. Je hebt alleen maar aandacht voor wat je aan het doen bent.
Je verliest je besef van tijd en voelt met al je zintuigen dat je op het juiste spoor zit. Je beseft dat je iets moois bezig bent, waardoor je hart een sprongetje maakt.
Ken je dit bruisende gevoel?
Pycholoog Mikhal Csíkszentmihályi bedacht er de naam 'flow' voor, omdat het 'stroomt', net zoals een rivier.
In zijn beroemde boek Flow, psychologie van de optimale ervaring beschrijft hij factoren die deze wonderlijke mentale staat beïnvloeden.
- Je voelt je beloond door het uitvoeren van de activiteit zelf, niet door iets anders van buitenaf.
- Je hebt een helder, bereikbaar maar toch uitdagend doel.
- Je verliest jezelf helemaal in je activiteit en raakt je gevoel van tijd kwijt.
- Je ontvangt meteen feedback op wat je doet (je ziet of voelt direct wat je doet en merkt op hoe het beter kan).
- Je weet dat je de taak kunt uitvoeren en je vindt de balans tussen de vaardigheden die je al bezit en de extra uitdaging.
- Je voelt persoonlijke controle over je inspanningen.
- Je vergeet te drinken, te eten of andere lichamelijke behoeften te vervullen.
- Je bent compleet gefocust op je taak en ervaart een ongewoon hoog concentratieniveau.
Wanneer je volledig opgaat in je activiteiten, verbeter je daarmee je prestaties, terwijl jij het ondertussen enorm naar je zin hebt. De dopaminekraan in je lijf staat helemaal open. Je beleeft bliksemschichtmomenten, dankzij onverwachte ingevingen.
Een flow-ervaring geeft bovendien een enorme impuls aan je gevoel dat je zinvol bezig bent. Dat komt onder meer door de directe feedback, waarbij je onmiddellijk ervaart dat je op de goede weg zit. Je ziet meteen dat je vooruitgang boekt.
Zo’n hier-en-nu-ervaring motiveert ons veel meer dan een uitgestelde beloning, zoals geld of een stap op de carrièreladder.
Hoe vaker je flow ervaart, hoe gemotiveerder je je ook voelt om nieuwe uitdagende taken aan te pakken. Daardoor leer je dus nog veel meer.
Of je dit alles in je werk beleeft of bij een hobby, dat maakt niet zoveel uit. Je kunt in allerlei soorten activiteiten flow ervaren.
Wat ik in de loop der jaren wel geleerd heb is dit:
Je mag die flow zelf arrangeren.
Want je raakt er niet zomaar in, je moet er vaak wat voor doen.
Meer dan ooit hebben we te maken met allerlei vormen van afleiding, te beginnen met sociale media. Als je daar niet doelbewust enkele uren voor afschermt, ga je niet de diepte in en kun je die tintelende zone wel vergeten.
Je flow organiseren, dat doe je zo:
1. Maak je taak concreet
Weet wat je wil doen en waarom. Hoe concreter, hoe beter. Daarmee zorg je voor focus, zodat je minder snel afdwaalt naar andere taken.
2. Gebruik rituelen
Rituelen zijn vaste gewoonten, die je helpen om je snel in de juiste stemming te brengen. Hoe meer details we overlaten aan automatismen, hoe meer ons brein zich kan richten op het echte creatieve werk.
Je hoeft simpelweg niet meer na te denken wanneer, hoe en wat, maar je weet gewoon dat je moet beginnen.
Deze rituelen creëer je zelf. Begin bijvoorbeeld altijd met het opstellen van een lijstje van dingen die je op deze dag wil doen. Of drink eerst koffie of thee uit een speciale beker. Sorteer al je materialen.
Muziek kan ook geweldig behulpzaam zijn om je hoofd op 'flow' te zetten. Op Spotify vind je speciale playlists met het trefwoord deep focus.
3. Bezorg jezelf een uitdaging
Flow ontstaat als er een perfecte balans is tussen je huidige vaardigheden en een nieuwe uitdaging. Je komt sneller in de flow als het jezelf niet te makkelijk maakt, maar wel een bereikbaar doel kiest. Zoek daarom een uitdaging die bij je talenten past en zoek daarna de speelse ontspanning.
4. Doe één ding tegelijk
Doe één ding tegelijk en houd dat minstens tien minuten vol. Als je eenmaal bezig bent, wil je graag doorgaan. De flow volgt dan vaak vanzelf. Het helpt enorm als je echt de rust voelt om je helemaal aan je activiteit te wijden.
Zorg ervoor dat je een paar uur ononderbroken aan de slag kunt gaan. Voor een goede flowsessie maak je het liefst twee tot drie uur vrij.
5. Schakel afleidingen uit
Zet je mobiel op stil, schakel zo mogelijk het internet uit en zorg dat je een tijd lang niet gestoord wordt op je werkplek. Creëer een oase van rust, zodat je ononderbroken kunt werken.
6. Kies je beste plek
De een werkt goed in een rumoerig café, de ander floreert juist in stilte. Creëer je ideale werkomgeving en zorg dat deze de komende paar uur niet zal veranderen.
7. Richt je op het hogere doel
De kans is groter dat je in de flow komt als je je taak echt leuk vindt. Dingen waarvoor je vanuit jezelf gemotiveerd bent, houd je veel langer vol en bezorgen veel meer voldoening dan activiteiten met een extrinsieke beloning (omdat je er geld mee verdient bijvoorbeeld).
Als je je activiteit niet spontaan helemaal geweldig vindt, helpt het om je te richten op de diepere betekenis van je taak. Je maakt er bijvoorbeeld iemand anders erg blij mee.
Omschrijf je hogere doel waar je het uiteindelijk allemaal doet. En maak er een visualisatie van, bijvoorbeeld in de vorm van een visionboard.
Hoe vaker je hiermee bezig bent, hoe gemakkelijker je flow zult ervaren. En hoe meer voldoening je beleeft. En dan nog iets: flow gaat over genieten in het moment.
Als je te zeer op het resultaat gericht bent, werkt het niet. Het gaat juist om de reis zelf. Dus als je bijvoorbeeld aan het schrijven bent, beleef dan lichtvoetig plezier aan het schrijven zelf, of het nu een goede tekst wordt of niet.
Hoe kom jij in de flow?
Je mag alle tips uit dit overzicht natuurlijk toepassen. Of je pikt er een enkele tip uit waar je graag iets mee wil doen. Zet in ieder geval een eerste stap op weg naar jouw bliksemschichtmomenten.
Als je aan het flowen bent, voel je een enorme voldoening en beleef je een opperste concentratie. En het is natuurlijk een enorme stimulans voor de creativiteitsdoorbloeding van je hele systeem.
Dat wens ik jou van harte toe!
