Hoe persoonlijk vertel je je verhaal? Hoe breng je een waardevolle klik met je publiek tot stand zonder je privacy te verliezen? In dit artikel deel ik mijn beste tips.
Mijn best gelezen post op mijn Facebookpagina in het afgelopen jaar was het verhaal waarin ik het overlijden van mijn beide ouders herdacht, op dat moment tien jaar geleden.
Wat een herkenbaarheid bracht dat teweeg: mijn gevoelens van verdriet en gemis, maar ook de persoonlijke lessen die ik daaruit gehaald had.
Persoonlijke verhalen werken.
Vroeger dacht ik dat ik het beste naar anderen kon luisteren zonder al te veel over mezelf te zeggen. Ik hoefde niet zo nodig in de belangstelling te staan en was liever gericht op de ander.
Maar daarmee zag ik iets belangrijks over het hoofd.
Alleen een verhaal met een menselijke toets kan ervoor zorgen dat je boodschap opgemerkt wordt.
Je slaat een emotionele brug naar je publiek, dat jou daardoor gemakkelijker vertrouwt. Want door het verhaal weten ze waar jij staat, wat je achtergrond is en wat jouw kijk op het leven is.
Eerst het hart, dan het hoofd.
Een persoonlijk verhaal geeft directe herkenbaarheid bij je publiek. En tegelijkertijd maakt het verhaal jou anders dan anderen. Want uiteindelijk is er maar één persoon zoals jij.
Deel dan ook verhalen die alleen door jou verteld kunnen worden. Een verandering zet je niet in gang met een presentatie met feiten, cijfers en uitleg, maar met doorleefde échte verhalen die het hart raken.
Het vraagt wel moed om je eigen verhaal naar voren te brengen. Het betekent namelijk dat je eerlijk en open moet zijn en je kwetsbaarheid moet durven te tonen. 
Nee, al die details hoef je inderdaad niet te delen. We polijsten allemaal ons beeld voor de buitenwereld en houden belangrijke privé-gebeurtenissen voor onszelf. En dat is prima, zolang het verhaal dat je deelt wel echt is.
We hebben er niets aan als je een verhaal aandikt of verdraait. Een verhaal dat niet van A tot Z klopt werkt juist tegen je, omdat persoonlijke verhalen altijd gaan over geloofwaardigheid en betrouwbaarheid. En juist aan dat betrouwbare verhaal hebben we in deze tijd een grote behoefte.
Hoe persoonlijk vertel je je verhaal?
Maar hoe geef je meer van jezelf bloot, terwijl je ook je privacy beschermt? Hoe balanceer je tussen de grens tussen persoonlijk en privé? Op deze manier kun je altijd veilig én persoonlijk je verhaal delen:
1. Wildpluk in je persoonlijke ervaringen
Deel een gebeurtenis die van invloed is geweest op de manier waarop je nu denkt of doet. Een jeugdherinnering bijvoorbeeld. Of iets waar je je vroeger ernstig zorgen over maakte en waar je nu een ander perspectief op hebt.
Ervaringen van wat langer geleden zijn veilige onderwerpen. Je hebt meer afstand en je kunt het duiden. En je hindert vaak geen andere mensen met het delen van je verhaal.
Op die manier durfde ik mijn verhaal over gepest worden te delen.
2. Duikel je startverhaal op
Stel dat jij je bezighoudt met een drastische verbetering van het basisonderwijs. Die missie komt vaak ergens vandaan. Misschien ben je zelf op school vroeger niet gezien zoals je was. Of ben je ooit zeer gekwetst, wat je nu wil rechtzetten. Of je dreigde totaal te verkommeren, omdat je op school 'door de wasstraat' moest net als alle andere klasgenoten.
Dat verhaal van toen is belangrijk voor nu. Maak helder welke inzichten je daaruit gehaald hebt en welke besluiten je genomen hebt. Je hoeft bij deze verhalen niet alles uit te diepen, een enkel detail kan voldoende zijn.
Deze kern dient wel waar en geloofwaardig te zijn, niet meer en niet minder.
3. Koester je emoties
Je persoonlijke emoties kunnen je een kwetsbaar gevoel geven, maar ze hebben een belangrijke eigenschap die ze toch heel erg geschikt maken om te delen via een verhaal: jouw emoties zijn altijd van jou.
Niemand kan zeggen dat het niet klopt of niet waar is, want alleen jij gaat over wat je zelf voelt. Natuurlijk hoef je niet al je emoties te delen (liever niet zelfs), maar de emoties die te maken hebben met je missie of met je vak kunnen zeer functioneel zijn.
Vraag jezelf af of je verhaal je lezer kan verbazen, kan laten huilen, lachen of schrikken. Zit een of meer van deze basisemoties in je verhaal, dan zit je goed.
Draag je enthousiasme, de liefde voor je vak en de bijbehorende emoties uit, maar ook je ergernis of boosheid. Leg de link met je boodschap en zeg wat je vindt en voelt.
4. Faal met je persoonlijke blunders
Eerlijk is eerlijk: persoonlijke blunders zijn altijd heerlijk voor je publiek om te horen, te lezen en door te vertellen. Met verhalen over falen en weer opstaan trek je meteen de aandacht en roep je gemakkelijk de sympathie op van je publiek.
Misschien denk je dat je je te kwetsbaar opstelt met het delen van je uitglijders. Het tegendeel is waar: niets heeft zo’n universele waarde als een miskleun. Die kracht zit ‘m in de herkenning: de lezer denkt onmiddellijk aan zijn eigen frustraties, boosheid en twijfel.
We struikelen ons allemáál een weg door het leven.
Je blunders onthullen ook wat je waarden zijn. Als je bijvoorbeeld vertelt dat je keer op keer in de valkuil trapt om te veel hooi op je vork te nemen, dan vertel je daarmee ook hoe belangrijk je werk voor je is.
Het is cruciaal voor je publiek om te weten waar je voor staat. Vertel dus over je mooie én gruizige kanten. Pas dan kunnen ze echt voor jou kiezen en je boodschap omarmen.
5. Inspireer met je leerervaringen
Schrijf over de ervaringen die jou verder geholpen hebben. Vertel waarmee je op je neus bent gevallen en wat je daarvan geleerd hebt. Op die manier zet je jezelf neer als een rolmodel, waarmee je anderen inspireert en verder helpt.
Zijn er andere mensen die bij jouw leerervaringen zijn betrokken? Bescherm de mensen die in vertrouwen hun privéverhaal hebben verteld. Verander zonodig de personalia en vertel erbij dat je dit hebt gedaan met het oog op iemands privacy.
Of vraag toestemming voor publicatie als je iemand toch identificeerbaar opvoert. Dus, omhels jezelf met je duizend kwabjes (vrij naar de openhartige column van Asha ten Broeke) en vertel je persoonlijke verhaal.
