Opdiepen van verhalen in organisaties, hoe doe je dat eigenlijk? Open in ieder geval niet met de vraag 'of er nog nieuws is'.
Laatst had ik een gesprek met twee communicatieprofessionals van een grote onderwijsinstelling. Twee ambitieuze vrouwen die graag buiten de gebaande paden treden. Ze wilden de kracht van verhalen inzetten om hun school zichtbaarder te maken. Daarmee werd de instelling minder kwetsbaar voor bezuinigingen, was hun overtuiging.
Ze vonden het echter razend moeilijk om in hun eigen organisatie mooie verhalen op te diepen. Als ze aan docenten of onderzoekers vroegen 'of er nog iets nieuws was' voor het magazine of een bericht op internet, kregen ze antwoorden als deze:
- "Ik ben naar een mooi congres geweest. Dat was echt een groot succes."
- "Ik ben met een onderzoek bezig, maar ik kan nog geen resultaten melden."
Het einde van het liedje was dat ze geen enkel aanknopingspunt hadden voor een stukje voor het magazine of intranet. Ze wilden van mij weten wat ze daar aan konden doen.
"Wat hebben jullie zelf met verhalen?" stelde ik als wedervraag. "Alleen al bij het idee om verhalen als werkvorm te gebruiken, voel ik de energie stromen", zei de één. "Een geweldige manier om onze rol te pakken als communicatieprofessional", zei de ander.
Het verhaal hoeft niet 'af' te zijn
We raakten al snel verwikkeld in een levendig gesprek. Want ze bleken beiden in hun persoonlijke leven verhalen in allerlei vormen te verslinden. Al lezend, maar ook op televisie.
De TV-colleges van Robbert Dijkgraaf van De Wereld Draait Door vonden ze supergaaf. Ze wisten niets over natuurkunde, maar dankzij dit verhaal werden ze vanzelf enthousiast over dit vak. Dus het hoeft niet een verhaal over een compleet afgerond onderzoek te zijn, stelde ik vast.
Nee, beaamden ze. Alleen al zijn bevlogen relaas over zijn ontdekkingstocht vonden ze fascinerend.
Bij tegenslagen leef je mee
En moet het een succesverhaal zijn, voordat een verhaal interessant is voor anderen? Nee, bedacht de ene adviseur zich. "Het is juist interessant om over tegenslagen te lezen." "
Ja, dat klopt", nam de ander het over. "Neem Yuri van Gelder. Zo'n klein lichaam en toch al zoveel bereikt als turner. Betrapt op coke en toch weer teruggekomen als topsporter. Vervolgens zegt hij dat hij coke gebruikt heeft, terwijl dat helemaal niet zo is. Van een heleboel Olympische sporters weet ik niets, maar met hem leef ik mee."
Ze hadden allebei glanzende ogen bij het vertellen. Over de vraag welke verhalen interessant zijn om te gebruiken, hoefde ik hen bij nader inzien niets uit te leggen.
Spannender is nu het vervolg
Want zij mogen nu hun onderwijsorganisatie ervan overtuigen dat het niet alleen draait om 'nieuws' met cijfers, feiten en afgeronde onderzoeksresultaten om de instelling te profileren.
Maar dat het juist allerlei menselijke verhalen van bevlogen onderzoekers, docenten en studenten zijn die de school een gezicht geven. Ik ben benieuwd!
