Caravaggio en Vincent van Gogh leefden in totaal verschillende tijdperken, maar hun levens hebben een paar opmerkelijke overeenkomsten.
Onlangs bezocht ik een tentoonstelling over Vincent van Gogh in het Drents Museum. Dezelfde week beluisterde ik een prachtige lezing over Caravaggio, de 16-eeuwse Italiaanse schilder die op een totaal andere manier ging schilderen, met scherpe lichtcontrasten en heftige emoties.
Ineens viel me iets op.
- Beide kunstenaars stierven op verbijsterend jonge leeftijd, namelijk 37 jaar.
- Caravaggio was ronduit een heethoofd, Van Gogh was evenmin makkelijk in de omgang.
- Bij beiden zijn vermoedens van loodvergiftiging (en zeker niet hun enige gezondheidskwaal).
Daarnaast waren het beiden bijzonder innovatieve kunstenaars, ver vooruit op hun tijd. Hun onconventionele aanpak leidde tot doorbraken in de kunst en inspireerde vele navolgers.
In hun eigen tijd werden ze vaak niet begrepen. Caravaggio kreeg weliswaar waardering voor zijn werk, maar werd uitgespuugd door de gemeenschap vanwege zijn onbeheerste en criminele gedrag. Van Goghs aanpak werd door zijn tijdgenoten niet op waarde geschat; hij verkocht tijdens zijn korte leven slechts één schilderij.
Laten we even inzoomen op die loodvergiftiging.
Wat had dat te maken met hun kunstenaarschap?
Vanaf de 15e eeuw gebruikten kunstenaars loodhoudende verf, ook wel loodwit genoemd. Zoals we nu weten, is lood een zeer giftige stof. Langdurig gebruik kan leiden tot agressiviteit en verschillende neurologische aandoeningen, waaronder depressie en wanen.
Op een gegeven moment kun je zelfs helemaal doordraaien.
Achteraf weten we dat deze beroemde kunstenaars leden aan een beroepsziekte. Mede hierdoor werden ze tot waanzin gedreven. Wetenschappers die in 2010 Caravaggio's opgegraven botten bestudeerden, ontdekten een ongewoon hoog loodgehalte. Over Van Gogh gaat een verhaal dat hij zijn kwasten zelfs aflikte voordat hij een nieuwe kleur koos.
Caravaggio en Van Gogh hadden zelf natuurlijk geen idee wat loodwit met hen deed, en dat raakt me.
Ze leefden voor hun kunst maar gingen er ook aan onderdoor.
De loodvergiftiging, veroorzaakt door het gebruik van loodhoudende verf, staat symbool voor de offers die kunstenaars in het verleden brachten voor hun kunst. Ze betaalden een hoge prijs voor hun creatieve uitingen. Ik vraag me af of zij hun werk met toxisch lood hadden aangepast, als ze dit geweten hadden.
Tegenwoordig hoef je je geen zorgen meer te maken over loodhoudende verf, mocht je kunstenaar zijn. Maar er zijn andere risico's die aandacht vragen als je iets innovatiefs de wereld in wilt brengen.
- Misschien ervaar jij constant de druk van perfectionisme.
- Je hoofd staat altijd 'aan' omdat jouw missie als het ware je 'kind' is.
- Misschien houd je zelf een toxisch patroon in stand, al dan niet bewust.
Bovendien stuit je vaak op weerstand als je onconventionele oplossingen aandraagt. Je moet op het speelveld blijven staan, terwijl anderen nog niet zien wat jij ziet.
Het vraagt om dappere momenten om je eigen verhaal te leven, met een scherp bewustzijn van de eigentijdse risico's.
Ik wil je blijven aanmoedigen. Trouwens, als je je diepere drijfveren kent, kun je vaak niet anders. Je leeft je eigen verhaal.
Blijf je visie volgen, omarm de uitdagingen en inspireer anderen met betekenisvolle verhalen.
Meer weten over je eigen drijfveren en het verhaal dat je daardoor leeft? Daarvoor heb ik een interessante quiz ontwikkeld.
➡️ Volg deze link: WELK VERHAAL LEEF JIJ?
