Je hebt een prachtig idee waarmee je grote resultaten hoopt te boeken. Maar hoe krijg je andere mensen mee met jouw plan, zodat het gaat vliegen?
De gemeente Oss worstelde met een flinke groep baanloze inwoners die geen enkele motivatie toonde om aan het werk te gaan. De allermoeilijkste groep, ook wel het 'granieten bestand' genoemd.
De grootste vraag bij de gemeente: hoe krijgen we ze toch uit de uitkering? Gedragstherapie, opperde iemand. Als ze positiever in het leven staan, is het gemakkelijker om een baan te vinden of een opleiding te beginnen.
Dat gaat te ver, vond Ester Biezen, hoofd Werk & Inkomen bij de gemeente Oss. Therapie, en dan ook nog op kosten van de gemeente? No way.
Toch prikkelde het haar.
Ze besloot het idee een kans te geven. Maar wel op een kleinschalige manier. Zonder dat er iets op papier stond ging ze ermee aan de slag.
Terug naar het begin: wat zijn je drijfveren?
Dat leidde tot de ontwikkeling van het programma Focus, waarbij de deelnemers intensieve begeleiding krijgen van deskundigen. Zes maanden lang, 32 uur per week. Temidden van een vaste groep van gelijkgestemden leerden ze over hun gevoelens te praten. Want gedragstherapeuten weten: hoe beter je zicht hebt op je gevoelens en gedrag, hoe gemotiveerder je kunt worden.
De deelnemers ontdekten wat ze zelf eigenlijk willen in hun leven. En waarom ze naar de fles grepen als het tegen zit. Stap voor stap leerden ze hun patronen kennen. En ze ontdekten hoe ze agressiviteit of ander negatief gedrag konden omzetten naar iets positiefs.
Bovendien leerden ze zichzelf met overtuiging te verkopen, waardoor ook werkgevers enthousiast raakten.
En wat gebeurde er: 'niet-willers' willen wel degelijk!
Al met al waren de resultaten van dit programma boven verwachting, ook voor Oss. Gewoonlijk boekt een medewerker van de Sociale Dienst al aardige resultaten als tien procent van de uitkeringsgerechtigden aan het werk gaat. In Oss ging 80 (!) procent van de uitgestroomde deelnemers aan het werk.
Probeer het eerst uit
Oss begon klein. Toen het bleek te werken, bouwde de gemeente de aanpak verder uit. Werkgevers bleken graag mensen uit deze groep een baan aan te bieden. De reden: ze wisten dat er veel in deze mensen geïnvesteerd is. Ze kregen werknemers die precies weten waar hun eigen valkuilen liggen.
Nu is Oss een inspirerend voorbeeld voor andere gemeenten in Nederland. De afgelopen jaren heb ik meer mensen ontmoet met een opmerkelijk plan of idee, net als de mensen in Oss. Ze twijfelen soms, zoals jij misschien ook doet.
Ze weten bij de start niet of hun plan echt gaat lukken. Maar ze zetten uiteindelijk wel door. Als ik bekijk waar de krachten zitten van deze ideeënontwikkelaars, kom ik tot deze elementen:
1. Vertel je persoonlijke verhaal
Durf te dromen en je idee groots te presenteren.
Laat zien waar je als persoon voor staat en waarom dat belangrijk voor je is en wat het anderen oplevert. Hoe persoonlijker je missie, hoe sterker. Geef ook aan wat er fout gaat en waar jouw idee een oplossing voor is.
Als alles op rolletjes loopt, is er vaak geen aanleiding om iets te veranderen. Vertel over de oude problemen en schets een perspectief waarin deze problemen uit de wereld geholpen zijn.
2. Bouw voort op het bestaande
Leg niet te veel nadruk op het nieuwe van het plan, maar benadruk hoe het voortbouwt op bestaande ideeën. Noem gelijksoortige ideeën die goed hebben gewerkt. Dat motiveert.
3. Laat anderen aanhaken
Maak duidelijk dat het niet alleen om je eigen ervaringen of dromen gaat, maar dat iedereen met je mee kan reizen. Het wordt een gezamenlijke onderneming. Om dat te bereiken vertel je over het waarom, niet over het hoe en wat. Zet je publiek liever aan het denken in plaats van ze te vertellen wat ze anders moeten gaan doen: niet instrueren maar inspireren.
Laat ze vooral zelf op zoek gaan naar hoe ze dat gaan doen.
Daarmee deelt iedereen in de opbrengsten van het idee. Aansprekende woorden helpen om draagvlak te krijgen. De gemeente Oss noemde de nieuwe aanpak doelbewust geen gedragstherapie, maar programma.
Geef mensen de tijd om aan het idee te wennen; al te grote veranderingen schrikken vaak af. Bedenk dat een reeks kleine briesjes van vernieuwing meer teweeg brengt dan één forse stormvlaag.
Verder lezen
Lees hier het verhaal van Ester Biezen: Toon lef en heb vertrouwen in de klant
