De een schrijft gemakkelijk, de ander heeft moeite om op gang te komen. Maar bijna iedereen komt wel eens op een punt dat hij helemaal vast zit in zijn hoofd. Hoe kom je dan toch weer in de schrijfflow?
Een sporter begint altijd eerst met een warming up. En dat is ook precies wat je nodig hebt voor lenig schrijven.
Hierbij enkele tips om op te warmen voor het echte schrijfwerk:
1. Brainstorm met jezelf
Je moet een stuk tekst produceren, maar je hebt nauwelijks een idee wat je gaat schrijven. Tijd om te gaan brainstormen... met jezelf. Want hier heb je anderen echt niet voor nodig.
Zo doe je dat:
- Veeg je tafel of je bureau leeg en pak een pakket post-it-blaadjes.
- Formuleer de vraag waarover je wilt brainstormen. Schrijf die op een post-it en plak die bovenaan op je bureaublad
- Bedenk wat hier allemaal bij hoort. Hulpmiddelen hiervoor zijn de vragen Wat, Waar, Wie, Waarom, Hoe, Wanneer.... Schrijf iedere inval op een apart geeltje. Beoordeel ze niet, iedere inval is goed.
- De eerste invallen heb je nu verzameld. Maar.... dit zijn wel de meest voor de hand liggende ideeën. Prik voor een extra impuls daarom tien willekeurige woorden in het woordenboek. Bedenk met die woorden nieuwe associaties. Schrijf ook al die woorden op een apart geeltje.
- Stop na een kwartier. Sorteer alle ideeën die bij elkaar passen en plak deze geeltjes bij elkaar.
- Kijk naar de groepen die je gemaakt hebt. Krijg je hierdoor meer nieuwe invallen? Voeg ze toe op extra geeltjes.
- Bekijk je oogst. Geef de groepen een etiket.
- Ga nogmaals sorteren. Leg snel te realiseren ideeën(groepen) aan de ene kant van de tafel. Ideeën die nadere uitwerking verdienen leg je aan de andere kant.
- Ga aan de slag met de ideeën die je nu het meest bruikbaar vindt.
2. Laat je hoofd leeglopen op papier
Pak een leeg vel papier en schrijf alles op wat in gedachten komt.
Let niet op grammatica, punten en komma’s, maar schrijf alleen maar je bovendrijvende gedachten op. Eerst zullen je gedachten alle kanten op schieten, maar daarna zullen ze zich meer en meer in de richting bewegen van je project.
Dit is een geweldige warming up. Schrijven heeft nog een andere wonderlijke werking: door je gedachten op papier te zetten, krijgen ze langzaam maar zeker vorm.
3. Ga tekenen
Teken een mindmap: een goede manier om te starten, omdat het je gedachten op een visuele manier ordent en in kleine stukjes hakt. Een kleiner onderdeel is gemakkelijker te overzien dan een groot project.
Door je gedachten te verbeelden met lijnen en tekeningetjes kom je vaak op nieuwe ideeën: je ziet nieuwe verbindingen en ontbrekende schakels. Voor je het weet heb je een inspirerend begin. Lees hier hoe je een mindmap maakt.
4. Wandel naar de koffie-automaat
Een bekende manier om nieuwe inspiratie te krijgen is erover te vertellen. Alleen al door het formuleren van je gedachten krijgen ze vastere vorm.
Loop dus gerust naar de koffiecorner om te babbelen met collega's. Of zoek iemand anders om er even over te praten. Reacties van anderen op je nog weinig vastomlijnde ideeën helpen je vaak weer op weg. Hoera, nieuwe aanknopingspunten voor je tekst!
5. Let niet op de spelling
Deel het schrijfproces op in verschillende fases. De eerste fase is het schrijven van een kladversie. Je schrijft simpelweg op wat je in je hoofd hebt. Het hoeft nog niet goed of helemaal juist te zijn. Je let in deze fase dus ook nog niet op de spelling.
Zet ook de spellingchecker uit. De krinkeltjes van de spellingchecker vestigen de aandacht op details waar je je nu nog niet mee bezig hoeft te houden.
Vind je het moeilijk om door te blijven schrijven? Gebruik dan een kookwekker, die je na 15 minuten af laat gaan. Verplicht je in deze tijd 400 woorden te schrijven. Zo dwing je jezelf om je op je taak te concentreren.
6. Controleer informatie achteraf
Weet je een bepaalde naam niet meer? Heb je nog extra cijfers nodig? Laat dat onderdeel nog even zitten en schrijf gewoon verder. Pas als de eerste versie klaar is, ga je informatie erbij zoeken, details checken en nadere uitleg googelen.
7. Gebruik muziek om in de juiste stemming te komen
Zet muziek aan die je aangenaam vindt. Liefst muziek die je in een kalme stemming brengt. Als je dit regelmatig doet, geef je je hersenen elke keer het sein dat het tijd is om te beginnen. Vervolgens raak je vanzelf in een flow.
8. Luister met gesloten ogen
Een andere manier om je creativiteit aan te zwengelen is je afsluiten van visuele informatie. Zicht is verreweg het belangrijkste zintuig om waarnemingen te doen. Door deze informatiebron doelbewust af te sluiten, krijgen andere zintuigen een kans.
Je komt daarmee uit je routinegedrag, waardoor ook makkelijker nieuwe ingevingen ontstaan. Doe daarvoor minstens 15 minuten je ogen dicht en richt je op je gehoor, reuk, tast, smaak en evenwichtsgevoel.
- Wat hoor je om je heen?
- Hoe ruikt het?
- Hoe is de temperatuur?
- Wat voel je met je handen?
Gebruik deze waarnemingen om de wereld op een andere manier in je op te nemen. Als je je ogen weer open wilt doen, heb je waarschijnlijk een nieuwe ingeving gekregen.
9. Begin gewoon
Pieker niet over de juiste start, maak gewoon een begin met je idee. Het hoeft niet een compleet uitgewerkt plan te zijn voordat je kunt starten met schrijven. In veel gevallen kun je later wijzigingen of verbeteringen aanbrengen. Bij al deze warming ups geldt: wie begint, komt op dreef.
Succes daarmee!