Vroeger was het 'living next door to Alice', nu bezingt de wereld haar. Slim gebruik van storytelling heeft van het Meisje met de Parel een ster gemaakt. Na dik twee jaar afwezigheid is ze nu weer te zien in het hernieuwde Mauritshuis.
Het gonst in Den Haag: het meisje is terug! En het is niet eens een Haags meisje, maar een onbekende schoonheid uit Delft, die tussen 1665 en 1667 vereeuwigd werd door Johannes Vermeer.
Maar het is evengoed een grootse gebeurtenis die tot de verbeelding spreekt. Niet alleen in Den Haag, maar in het hele land.
Hoe kreeg het Mauritshuis dat voor elkaar?
Want het schilderij is weliswaar het meest geliefde werk van de zeventiende-eeuwse meester Vermeer, maar het Meisje met de Parel leidde toch een tamelijk ingetogen bestaan in Den Haag.
Je kon haar in het Mauritshuis bekijken zonder daarvoor in de rij te staan. En als je wilde kon je je neus bijna tegen de hare drukken om haar huid met het fijne craquelé te bestuderen.
Er was geen hekwerk of andere afscherming om bewonderaars op afstand te houden. Want de internationale kunstliefhebbers gingen in groten getale naar De Nachtwacht in Amsterdam, niet naar Den Haag. Ruim twee jaar geleden sloot het Mauritshuis zijn deuren voor een grootscheepse renovatie en uitbreiding.
Vlak daarna verbleef het Meisje met de Parel een paar maanden in het Gemeentemuseum in Den Haag. De bezichtiging van de oude meesterwerken - zonder de tierelantijnen van het Mauritshuis - gaf hier een heel andere ervaring.
Toen ik een nieuwe zaal binnenliep, stond ik ineens oog in oog met haar. Mijn eerste neiging was om haar te begroeten als een oude bekende. "O, ben je hier!" Die vertrouwdheid ontroerde me.
Daarna ging het meisje met de parel op wereldtournee.
In Japan, Italië en in de Verenigde Staten: overal stonden de kunstliefhebbers in lange rijen te wachten om ‘ons meisje’ te zien. In Tokio trok ze zelfs ruim 10.000 bezoekers per dag.
Na de heropening wordt ze bij het Mauritshuis voortaan afgeschermd met een hekje. Haar populariteit is namelijk gigantisch toegenomen.
Storytelling speelt daarbij een belangrijke rol.
Het Mauritshuis en Citymarketing Den Haag werkten daarbij slim samen om dat vuurtje op te stoken.
Wat kunnen storytellers daarvan leren? 
1. Koester het mysterie
We weten bijna niets van het Meisje met de Parel.
De Amerikaanse schrijfster Tracy Chevalier veronderstelde in haar roman Girl with a Pearl Earring dat ze een eenvoudig dienstmeisje was. Mooi leesvoer, maar allemaal speculatie.
Er wordt ook gezegd dat Vermeer nooit een specifiek meisje wilde afbeelden, maar een anonieme, exotische dame met hoofddoek en oorring portretteerde. Zo’n portret heet een ‘tronie’: een schilderij van een naamloos model dat een bepaald type uitbeeldt.
Het is juist dit mysterie dat het meisje zo aantrekkelijk maakt. Vul niet alle gaten in, weten toneelschrijvers. Want stiltes geven lading aan een verhaal. En zo is het ook met verhalen in andere genres: de lege plekken geven de verbeelding de ruimte.
Door haar onbekende afkomst te benadrukken, moeten we bovendien ogenblikkelijk denken aan die andere schone vol mysterie: Mona Lisa. Een knappe koppeling met misschien wel het beroemdste schilderij ter wereld.
En als dat schilderijtje van Leonardo da Vinci jaarlijks 9 miljoen bezoekers naar het Louvre lokt, hoeveel bewonderaars zal het Meisje met de Parel nu dan gaan trekken?
2. Creëer een persoonlijkheid
Johannes Vermeer komt zelf de eer toe dat hij het meisje echt tot leven wist te wekken. Dat komt door haar open mond, weten kunstkenners. Het lichte verfstipje in haar sensuele mondhoek suggereert dat er een drupje speeksel zit. Ze kijkt bovendien onbevangen naar de kijker: precies het moment dat ook fotografen graag vastleggen met hun camera.
Maar ook het museum weet haar tot leven te wekken met de berichtgeving over haar wereldtournee. Het Meisje met de Parel ging op reis alsof ze een levende persoonlijkheid is. Net als bij een personage in een roman leven we met haar mee.
3. Bouw voort op internationale aandacht
Met de reizende tentoonstelling kon het museum inkomsten verwerven, die ten goede kwamen aan de uitbreiding en renovatie van het voormalige stadspaleis aan de Hofvijver.
Hiermee maakte het museum van de nood een deugd. De tournee langs internationale topmusea bleek echter een overweldigend succes. Dik twee miljoen mensen bewonderden haar. De reizende tentoonstelling werd zelfs met 3,5 maand verlengd. 
Nu is ze een ster van wereldformaat, die met alle bijpassende égards behandeld wordt. Ter ere van haar thuiskomst in Den Haag presenteert het Mauritshuis een campagne met mensen overal ter wereld, die een reproductie van haar in huis hebben hangen. Van Magda uit Delft naar meneer Fukuoka uit New York en de achtjarige Fiona uit Boston.
Maar het origineel vind je in het Mauritshuis, luidt de pay off.
Daarmee maakt het museum het verhaal op een knappe manier rond. We wisten natuurlijk altijd al dat zij het allermooiste meisje van het bal was, maar nu wereldwijd bezoekers als prinsen aan haar lippen hangen, is het hoog tijd om dat verhaal ook in haar thuisstad uit te venten.
Het meisje met de parel: van bescheiden schone naar wereldster
De wereldreis maakt van het Meisje met de Parel dus een heldin. Het verhaal over het schilderij heeft ineens een plot: van bescheiden schone is ze een wereldster geworden. Daarmee is er een nieuwe dimensie toegevoegd aan het verhaal.
Ik ben benieuwd of de internationale kunstliefhebbers nu ook de weg naar Den Haag weten te vinden.
