Ze noemen het De Code. Als muziekmakers in een team aan nieuwe popsongs werken, hanteren zij enkele onuitgesproken regels. Inspirerend voor innovatieteams. Regel 1: ieders inbreng is even belangrijk en wordt gelijk gewaardeerd.
Jullie gaan samen een songtekst schrijven, kregen we in de vroege ochtend te horen.
De eerste koffie hadden we net overhaast opgedronken, omdat in de muziekruimten geen drankjes toegestaan waren. Nu kwam het vocht bijna per ommegaande weer naar buiten.
Lieve help, wat een spannende opdracht op deze laatste dag van onze opleiding over creativiteit en innovatie aan de Radboud Management Academy. Zo maar uit het niets een zinnig liedje schrijven en ook nog uitvoeren?
Diezelfde ochtend zongen we een zelfbedachte song over ons 'duikplankmoment', met onze begeleidster Aurelia achter de imposante vleugel. Ons zenuwachtige gevoel werd ter plekke getransformeerd naar een lied met prikkelende zinnen, gevat in klankrijmende coupletten en een refrein.
Gelukkig hadden we ook een reeks zinnige tips gekregen van Rogier Wagenaar. Niet de eerste de beste: Rogier is een veelgevraagd muziekmaker/songwriter en oprichter van de popopleiding Herman Brood Academie.
In zijn masterclass wierp hij de vraag op wat er in organisaties gebeurt als innovators dezelfde code toepassen als musici.
De code? Dat woord alleen al prikkelde onze nieuwsgierigheid.
Want innovatieteams en schrijvers van popsongs hebben een belangrijke overeenkomst: hun product is een teamprestatie. De schrijversteams achter beroemde popsongs zijn steeds groter geworden, vertelde Rogier. "Ook geniale muziekmakers weten dat het eindresultaat er altijd beter van wordt als je het samen doet."
Rogier onthulde de onuitgesproken regels bij het schrijven van een popsong. Allereerst deze: wie supergoed is in song writing en wie niet, is niet belangrijk, want de hiërarchie gaat overboord. De copyrights zijn voor alle aanwezigen, ongeacht iemands inbreng.
Ook vertragen is super belangrijk.
Eerst gaan de muzikanten uitvoerig ontspannen.
Chillen, borrelen, hier en daar een riedeltje spelen. "Eigenlijk zit dáár het werk", zei Rogier. Hoe comfortabeler iedereen hierdoor raakt, hoe beter het eindresultaat.
Na het lummelen gaan ze aan de slag om het kernidee te pakken te krijgen. Daarbij geldt de spelregel om zo lang mogelijk op dat kernidee te flowen. Net als een surfer helemaal zijn moment pakt op een goede voorbij rollende golf. Rogier: "De kunst is om jezelf en de ander daartoe in staat te stellen. Als je je veilig voelt, dan houdt niemand zich in."
Ook opmerkelijk: ideeën zijn niet heilig.
Want een idee is maar een idee, lichtte hij toe. Als iemand anders een betere heeft, gaan ze daar op verder. Net als surfen: er komt altijd weer een nieuwe golf. Het gaat om de flow.
Tot slot nog een laatste spelregel: componeren zonder kader. Er is wel een doel - een muziekstuk componeren - maar verder is alles vrij. "Als je 100 procent je best doet, gaat het zeker niet gebeuren", weet Rogier uit zijn jarenlange ervaring met Claudia de Breij en Waylon.
Het geheim van een geweldige popsong zit dus in een paradoxale combinatie van beheersing en loslaten.
Vakmanschap, spelen en het laten gebeuren.
De emotie moet echt zijn, aldus Rogier. Het publiek is echt geraakt als schrijvers vanuit pure emotie werken. "Dat betekent dat je allereerst goed contact moet maken met jezelf."
Ons beklemmende lied over het duikplankmoment was een schot in de roos. Alle teamleden kenden dat gevoel van stap voor stap naar boven lopen op de trap van de duikplank.
Het aarzelende moment, terwijl je het ruwe oppervlak van de plank onder je blote voeten voelt. De drang om je terug te trekken. En dan toch springen, met een ultiem gevoel van bevrijding.
Samen spelen en gaan, met ieders inbreng. Surfen op een muzikale flow en dan het diepe in.
Ik kan het je nu wel verklappen: De Code werkt!