Beroemde uitvinders, schrijvers of andere beroemdheden vertellen vaak dat hun weg naar succes geplaveid was met mislukkingen.
Je kent die verhalen waarschijnlijk wel.
Zo dachten de leraren van Albert Einstein dat hij dom was. Oprah Winfrey werd ongeschikt geacht voor televisie. En J.K. Rowling stuurde tevergeefs haar manuscript over Harry Potter naar talrijke uitgeverijen.
En dan het treurige verhaal van Vincent van Gogh. Hij maakte in zijn korte kunstenaarsleven maar liefst achthonderd schilderijen, de ene nog verbluffender dan de andere.
Tijdens zijn leven verkocht hij er maar één. Aan een vriendin.
Achteraf gezien lijken mislukkingen juist een zegen voor beroemdheden.
Ze hebben volop gefaald, maar zijn ook glorieus overeind gekrabbeld en hebben uiteindelijk verpletterende successen geboekt.
Vincent stierf jong en had niets meer aan zijn roem. Maar veel sterren hebben dankzij al die mislukkingen volop amusante of ontroerende anekdotes paraat. Daarmee kunnen zij - achteraf - hun enorme succes een menselijk gezicht geven.
De indirecte boodschap: als ik het kon, kan jij het ook.
Op die manier kunnen zij met terugwerkende kracht ieder faalverhaal herschrijven tot een betekenisvol verhaal.
Toch stel ik daar vraagtekens bij.
Want dit alles wekt het idee dat je eerst door de modder moet waden voordat je werkelijk successen kunt boeken.
Alsof je eerst door een vreselijke hel moet gaan, voordat je het succes mag proeven. Alsof je zonder afwijzing niet serieus genomen wordt als aanstormend talent. Alsof eerst het zuur weggeslikt moet worden voordat het zoet je toevalt.
Dat is een vals idee.
Succesformules worden namelijk pas achteraf geformuleerd. Er is geen vaste route voor de weg naar succes en vervulling. Voor iedereen werkt het weer anders.
Dat betekent bijvoorbeeld dat het schrijven van een boek helemaal geen vreselijke opgave hoeft te zijn, vol writersblocks en ander schrijversleed. Nee, het kan ook gewoon fijn en soepel gaan.
Het omgekeerde is er helaas ook. Want veel mensen boeken nooit opzienbarende successen, ondanks al hun talenten, inspanningen en doorzettingsvermogen.
Die echte faalverhalen, daar hoor je nooit wat over. Want hun verhalen komen nooit in de media of geschiedenisboeken, al falen de hoofdpersonen nog zo hard.
Je kunt wel met andere ogen naar je eigen leven kijken en daar je eigen betekenis aan geven.
Je hoeft helemaal niet door diepe dalen te gaan om succesvol te zijn (in de betekenis die jij persoonlijk aan succes geeft).
Je mag het gewoon op jouw eigen manier doen. Met je eigen visie, lessen en betekenisgeving.
Met of zonder vertwijfeling, hoogte- en dieptepunten.
Ik schrijf erover in mijn boek Jongleren met Vermicelli: hoe je je eigen verhaal ontwerpt en dat verhaal gebruikt als kompas voor de toekomst.
Heerlijk inspiratievoer voor de zomer, als je gewoon lekker je wilt verheugen op je nieuwe verhaal.
