Je hebt een grote hoeveelheid ingrediënten verzameld om een verhaal te schrijven: een blog, het verhaal over je organisatie, een verhaal over trends. Maar toch ontbreekt er iets in jouw verhalende tekst: het is saai en eigenlijk ook nogal voorspelbaar. Hoe maak je je verhaal creatiever?
Vastlopen in uitgesleten paden: vrijwel iedere schrijver overkomt dat wel eens. Natuurlijk helpt het als je vlieguren hebt gemaakt als schrijver, maar een mens vervalt nu eenmaal snel in routines - dat is voor schrijvers niet anders.
Hoe geef je je tekst weer vaart, zodat je lezers met plezier jouw verhaal lezen, en het liefst tot de laatste punt? Hoe maak je je lezers nieuwsgierig naar de rest? En hoe maak je het voor jezelf weer leuk?
Kijk mee op mijn spiekbriefje!
1. Versier
De eerste stap is 'pimpen'. Voeg bijvoeglijke naamwoorden toe die je verhaal aantrekkelijk maken. Kies woorden die op een originele manier versterking geven.
Je kunt bijvoorbeeld schrijven dat iets eng is, maar bibbereng maakt de tekst al een stuk leuker. Handig als je hiervoor je eigen lijst met mooie woorden aanlegt, waarop je kunt spieken in tijden van creatieve nood. En anders is er altijd nog de website www.synoniemen.net, die je op ideeën brengt.
Verhelderen werkt ook om je tekst te verbeteren. Met mooie tussenkoppen of kaders bijvoorbeeld, zodat de tekst visueel toegankelijker wordt.
Of door de toevoeging van kleefwoorden. Daarmee valt een tekst een aardige opknapbeurt te geven.
Maar... voor een echte creatieve aanpak is dat niet genoeg. Die aanpak begint namelijk al bij de eerste ideeënvorming voor je tekst. De vorm waarin je je tekst giet is namelijk een belangrijk onderdeel. Vandaar dat je hier nog vier andere tips leest om je lezer echt te verrassen.
2. Visualiseer
Als je lang met een verhaal bezig bent, is het moeilijk om nieuwe gedachten te ontwikkelen die je verhaal verrassender en frisser maken. Gelukkig zijn er allerlei manieren om je gedachten op een nieuw denkspoor te zetten.
Neem bijvoorbeeld een groot vel papier en dikke stiften. Maak een tekening, mindmap of collage om je vraagstuk te visualiseren. Hiermee geef je je onderbewuste een flinke boost, zodat die je gaat brengen waar je wilt zijn. Bovendien zet je je hersens op een andere manier in, waardoor je nieuwe ingevingen krijgt.
Als je overweldigd bent door de veelheid aan materiaal helpt een beeld of een mindmap uitstekend om de kern weer te zien. Bovendien stelt het je in staat om nieuwe verbanden te leggen die je eerst nog niet zag.
3. Kies een ander kader
Plaats je hoofdpersoon of interviewkandidaat in een andere context. Je hoofdpersoon is bijvoorbeeld een ambtenaar van de oude stempel.
Stel je dan eens voor dat hij met zijn ochtendhumeur, zijn hang naar vaste routines en zijn grote nauwgezetheid aan het bergbeklimmen is. Houdt hij vol als de tocht moeilijk wordt? Of komt hij alleen bij zijn doel omdat andere bergbeklimmers voortdurend op hem inpraten?
Loop eens een route na die deze hoofdpersoon vaak gelopen heeft. Leef je in wat hij gehoord, gezien, gevoeld en geroken heeft. Kijk met zijn blik naar de wereld.
4. Stap af van de chronologische volgorde
Je kunt je verhaal vertellen in de volgorde waarin het zich afgespeeld heeft, maar dat is vaak saai en voorspelbaar. Kies eens voor de thematische aanpak. Misschien kun je het verhaal vertellen aan de hand van muziek, waar je hoofdpersoon van houdt.
Of je deelt je verhaal in aan de hand van alle huizen of auto’s van je hoofdpersoon. Het verhaal van Picasso is te vertellen aan de hand van zijn blauwe en zijn roze periode in zijn schilderwerk en aan de hand van zijn minnaressen.
Biografe Julia Briggs deelde haar biografie Virginia Woolf, an inner life in aan de hand van de boeken van Woolf.
5. Kies voor een andere vorm
Maak geen boek, maar kies voor een hele andere vorm. Een tijdschrift bijvoorbeeld. Dat biedt wat vorm betreft een heleboel mogelijkheden om je creatief uit te leven.
Je giet je verhaal in allerlei verschillende genres en rubrieken. Ook heb je veel extra mogelijkheden om foto’s op uiteenlopende manieren te gebruiken.
Of je maakt een kalender, een gedichtenbundel, een reeks essays, een serie weblogs... Een verandering van medium brengt vaak een stroom van nieuwe ideeën op gang.
Conclusie voor het schrijfproces
In diverse fases van het schrijfproces - de eerste ideeënverzameling, het schrijfwerk en de afwerking - zijn er mogelijkheden om het over een andere boeg te gooien, waardoor je verhaal spannender, aantrekkelijker en creatiever wordt. Zo weet je je lezer echt te verrassen, dus experimenteer ermee!
