Roeland Schweitzer (1952) is trainer, schrijver en kunstenaar. Eerst hielp hij zichzelf van zijn verlegenheid af, vervolgens liet hij zijn spreekangst los. Als presentatietrainer leert hij dat nu ook aan anderen.
Waar kom je vandaan?
“Hoe kom je echt met elkaar in contact en hoe kun je je op een pure manier uiten? Hoe kun je de pijn uit je jeugd verwerken? Dat zijn vragen die me al lang bezighouden. Als jongetje van een jaar of acht belandde ik op een onveilige kostschool.
Mijn vader ging weg, mijn moeder was al weg. Naar mijn gevoel stond ik er alleen voor. Ik was zoekende naar wie ik was, wat ik wilde en bij wie ik thuishoorde. En vooral was ik op zoek naar zelfrespect.
Een blauwe maandag studeerde ik rechten, daarna volgden de School voor Journalistiek en de Kunstacademie. Ik was actief als kunstenaar en startte met mijn partner Katri een kunstgalerie.
Maar we konden van onze kunstwerken niet leven zoals we wilden. In de jaren daarna verdiende ik mijn geld als tekst- en reclameschrijver. De onderwerpen waarover ik schreef, interesseerden me nauwelijks. Het was gewoon broodwinning.
Ik schreef ook speeches, die ik soms ook instudeerde met ondernemers of politici die de speech uitspraken. In 1993 schreef ik het boek Nooit meer verlegen, waarin ik in honderd korte stukjes tips gaf om verlegen mensen te helpen bij het leggen en onderhouden van sociale contacten. Serieuze tips, maar ook grappen en tekeningetjes, ironisch en relativerend.
Eigenlijk hielp ik mezelf met dit boek.
Ik had er in al mijn optimisme 10.000 exemplaren van laten drukken en besefte ineens dat ik die boeken wel moest zien te verkopen. Met behulp van het Handboek van de Pers schreef ik iedere grote en kleine redactie aan en deed honderden presentexemplaren op de bus.
Met succes: het boek sloeg geweldig aan. Allerlei radio- en televisieprogramma’s nodigden me uit om er iets over te vertellen. Opeens zat ik vóór de camera om te vertellen over verlegenheid, in plaats van erachter. 
Foto: Hester Heleen fotografie Voor mij was dit aanleiding om opnieuw trainingen te volgen. Eerst een paar jaar toneelles, daarna een opleiding tot mediator en later tot trainer en coach.
Ook volgde ik een meerjarige opleiding tot klankcoach en stemtrainer bij Marius Engelbrecht. Marius geniet landelijke bekendheid vanwege zijn cursussen met titels als oerzang, je eigen lied en de helende stem. Klanken zijn de spiegel van de ziel. Als je je klank bevrijdt, bevrijd je jezelf. Zangtechniek, dat doet er niet toe bij het maken van klanken.
Klank, zonder woorden, is open en direct, er zit niets tussen.
Door de klanken accepteerde ik mezelf. Of beter gezegd: ik was niet meer met mezelf bezig. En daardoor kon ik ook de alertheid ontwikkelen om andere dingen op te merken.
Ik kreeg een halve baan bij een bureau van de rijksoverheid in Den Haag. Het ging over het koppelen van gegevensbestanden. Aan mij de taak om hierover begrijpelijke teksten te schrijven. Daar zag ik hoe mijn collega’s worstelden met hun presentaties. Ze lazen met hun rug naar hun publiek hun powerpointsheets op. Dat kon beter, vond ik. En zo gaf ik hier mijn eerste workshop presenteren.
Met mijn eigen leerweg en ervaring kan ik ook anderen helpen.
Sinds 2004 ben ik trainer voor mijn broodwinning. Daarnaast ben ik kunstenaar en schrijver. We leren mensen presenteren en te spreken in het openbaar. Een voorwaarde voor succesvolle communicatie is het contact dat ik maak met jou. Luisteren, gelijkwaardig zijn, kwetsbaar, dat zijn voorwaarden.
Ook moet ik mijn eigen communicatie herkennen: mijn vooroordelen, mijn valkuilen en mijn beperkingen. Ik moet helder zijn over wat ik wil en waarom. In essentie zijn er twee wegen om van spreekangst af te komen. Een harde weg die vroeger of later doodloopt en een zachte weg die je je echt helpt.
Dit heb ik onlangs beschreven in het gratis e-book Help ik wil van mijn spreekangst af. De harde weg is een kwestie van doen. Maar je onderdrukt dan het probleem in plaats van het op te lossen.
Uiteindelijk sloopt het je. Ik ben zelf hard tegen muren aangelopen en was niet in staat om de zachte weg te kiezen. Uiteindelijk ben ik toch bij de zachte weg uitgekomen. De kleine-stappen-weg naar zelfrespect is een leerzaam zelfonderzoek.
Dat gaat over liefdevol voor jezelf zorgen. De krassen op je kinderziel zorgvuldig helen. Lief zijn voor jezelf is jezelf accepteren, zoals je bent. Dan valt je angst weg.”
Waar sta je nu?
“Dit jaar ben ik 65 geworden. Dat is voor mij een belangrijke mijlpaal, want het is een leeftijd om terug te blikken op wat er eerder is gebeurd in mijn leven. Ik wil nog een roman schrijven, individuele coachsessies doen en misschien ook nog met klanken bezig zijn. Ook wil ik verder gaan als kunstenaar. Geleidelijk aan wil ik minder trainingen doen en mijn bedrijf overdragen.
Pas de laatste jaren ben ik in mijn werk en leven terecht gekomen op de plek waar ik wil zijn. Op mijn vijftigste had ik eindelijk geen geldzorgen meer en voelde ik meer ruimte in mijn leven.
Ik ging de Tao Te Tjing vertalen, een bundel van 81 korte Chinese teksten. De teksten gaan over Tao, het oerprincipe van het leven en over het leven zelf. Ze gaan over leiderschap en wijsheid, geweldloosheid en bescheidenheid. Ze zijn compact, raadselachtig, provocerend, poëtisch en filosofisch. Ze bevatten aanwijzingen over hoe te leven.
Het gaat over loslaten en meegaan met de stroom van het leven. De teksten waren geschreven in filosofisch Engels en ik begreep er helemaal niets van. Maar ze fascineerden me enorm. Ik ben er nu vijftien jaar mee bezig. Daardoor begrijp ik meer van wat er in China gebeurt. We hebben in de westerse wereld altijd de neiging om in de techniek te duiken, maar dit gaat over de liefde voor mystiek en het wonder van het leven.
Eigenlijk zit ik nu pas in de flow van mijn leven. Het Taoïsme gaat uit van het niet te bevatten alles (Tao), dat in alles aanwezig is. We kunnen leven volgens dit oerprincipe, we zijn het in wezen ook.”
Waar ga je naar toe?
“Ik wil talent ontwikkelen, bij mezelf en bij diegenen die meegaan op mijn pad. Ik geef trainingen presenteren en individuele presentatie-coaching. Ik schrijf boeken, maak iedere dag een tekening en werk aan mijn schilderijen. Ik zoek het in eenvoud, dicht bij mezelf. De klank is daarbij de meest pure vorm.
Uiteindelijk zijn we op zoek naar het onbedorven paradijs, dezelfde plek als de baarmoeder waar we ooit in zaten. Je moet je eigen pijn verwerken, zwerven en onbekommerd spelen. Jij, jouw lichaam en geest, zijn de meest veilige plek op aarde.
Als je het veilig vindt bij jezelf, dan straal je dat ook uit.
Uiteindelijk begin ik mijn eigen veilige huis te worden. Maar je hebt alle ervaringen nodig om je weg te vinden. Je kunt plannen maken, maar dan ontgaan je een hoop kansen. De zoektocht zelf is het meest interessant: het gaat niet om het doel maar om de reis.”
Meer informatie
Roeland schreef diverse boeken, zoals het handboek Presenteren is een feest en de roman Onderwatermuziek. De boeken zijn verkrijgbaar via zijn persoonlijke website Schworks. Zijn studie naar de Tao is terug te vinden op www.tekensvanleven.nl waarop ook een Tao voor kinderen staat.
