Mijn zoon was een jaar of zeven toen hij een opmerkelijke taalvondst deed. De woensdag en de donderdag waren verkeerd gekozen namen, verklaarde hij.
Hij had ook een geniale oplossing:
Als we woensdag voortaan wonderdag noemen, kan donderdag voortaan doensdag heten.
Verwondering gaat over het verlangen om iets nieuws te ontdekken en verborgen verbanden en betekenissen te ontrafelen. Als je je bijvoorbeeld ineens afvraagt of bouviers en teckels elkaar wel als hond herkennen, dan ben je je aan het verwonderen.
Bij verwondering zoek je naar dieper liggende oorzaken en verklaringen.
Verwondering heeft dan ook vaak geleid tot grote verschuivingen in ons denken. Zo was Charles Darwin nooit tot zijn evolutietheorie gekomen als hij zichzelf niet eerst flink had verwonderd.
Als je in de natuur verwondering beleeft, voel je je verbonden met de wereld om je heen. Daardoor raak je je dagelijkse sores kwijt.
Bij verwondering denk je misschien ook aan kippenvelmomenten: die momenten dat je in opperste staat van verbazing bent of helemaal in vervoering raakt. Dit is wat ze in het Engels awe noemen, ontzag.
Toch is ontzag iets anders dan verwondering, omdat je het meer ondergaat.
Verwondering houdt juist een actieve betrokkenheid in.
Wie zich verwondert, neemt iets niet voor vanzelfsprekend aan. Het heeft dan ook nauwe raakvlakken met filosofie beoefenen. Socrates noemde verwondering het begin van wijsheid.
Ontzag gaat over iets imposants, terwijl verwondering ook over iets heel kleins kan gaan. De bijzondere ogen van een libelle bijvoorbeeld, waarmee dit insect veelvoudige perspectieven kan waarnemen. Of een ontluikende bloem, die zich opent naar de wereld. Of een kind dat voor het eerst ontdekt hoe water stroomt.
Verwondering zet aan tot denken.
Verwondering gaat bijna altijd over de drang om de wereld te leren kennen. Het gaat over vragen als 'hoe', 'waarom' en ‘wat als’. Verwondering nodigt je uit op ontdekkingsreis te gaan. Een avontuur waarvan de uitkomst niet vaststaat, zoals dat hoort bij avonturen.
Via verwondering verdiep je je waardering voor de rijkdom van de wereld. Meestal neemt die verwondering af naarmate je ouder wordt. Dat is jammer, want daarmee onthoudt je jezelf veel levensvreugde.
Gun jezelf daarom permanente verwondering. Behoud de gewoonte om je vinger ergens achter te peuteren en vragen te stellen, ook als ze ‘raar’ zijn. Geef toe aan verrassingen. Beleef memorabele momenten en struikel eens in je eigen comfortzone.
Verwonderen voor beginners en gevorderden:
- STILTE - Zoek de stilte op. Kijk om je heen. Zie hoe het water weerspiegelt. Kijk hoe een kind speelt met takjes en blaadjes.
- INTROSPECTIE - Doe aan introspectie en bevraag jezelf. Daarmee breng je je opgedane inzichten bij elkaar of word je aan het denken gezet over je blinde vlekken.
- VRAGEN - Omarm de veelheid aan vragen die in je hoofd naar boven ploppen. Diep nadenken gaat niet over het vinden van één eenvoudig antwoord. Elke vraag biedt een nieuwe kans om iets te ontdekken dat je nog niet wist.
- VARIATIE - Gebruik verschillende ingangen om je te verwonderen en ontdekkingen te doen: wandelingen, films, educatieve evenementen, gesprekken met (on)bekenden, boeken en ga zo maar door. Sta een verrassing toe in je leven.
- TEGENSTRIJDIGHEDEN - Stel je open voor afwijkingen, onduidelijke dingen, paradoxen en raadsels. Dingen die met elkaar in tegenspraak lijken te zijn, zijn interessant onderzoeksmateriaal.
- PERSPECTIEVEN - Onderzoek meningsverschillen en verschillende perspectieven. Zie ze als kansen om je af te vragen waarom iemand op een andere manier waarneemt of andere conclusies trekt.
Albert Einstein zei: "Er zijn slechts twee manieren om je leven te leven: doen alsof niets een wonder is en doen alsof alles een wonder is. Ik geloof in de laatste manier."
Soms hoef je alleen maar op een plekje in de natuur te gaan zitten om dat soort magische momenten te beleven. Geniet ervan.
